daszek

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Mal/1700
• Dąb/1759
• Tr/1764
• Nał/1774
• Kop/1778
• L/1807–1814
• Gddk/1816
• Rozp/1830
• Morz/1857
• SWil/1861
• Malin/1869
• Mał/1879
• Oż/1883
• SW/1900-1927
• Dor/1958–1969

U. [...] Kiedy nád nim piszą dászek, to go w mowie przedłużáją.

Kiedy nad nim piszą daszek, to go w mowie przedłużają.

Ponieważ teraźniejsi Grammatycy ze dwojga Aa, jednę tylko syllabę czynić każą przedłużoną, dlatego też i nie pisują tylko jedno â, ále z daszkiem ná znak wyrzuconego drugiego, nap: âge wiek [...].

P. Wielorakie jest to e Otwarte? O. Trojakie: 1. e dobrze Otwarte (l’e grave albo fort ouvert) [...]: succès powodzenie [...]. 2. e troche Otwarte (l’e un peu ouvert) [...] trompette trąba, lub trębacz. 3. Jest e bardzo Otwarte, dla tego daszkiem (circonflexe) jest znaczone, [...] bête zwierz.

P. Czy są jakie znaki, po ktorych można poznać w pisaniu Długie Głoski? O. Są: Nad niektoremi kładą Lewy znaczek (l'accent grave), nad niektoremi daszek (l'accent circonflexe) jako to w tych słowach: après i bâtir.

P. Wiele jest w szczególności Akcentow? O. Trzy: Akcent prawy (l’accent aigu); Akcent lewy (l’accent grave); i Daszek (l’accent circonflexe).

C, c, głoska trzecia abecadła różnych języków. Kras. Zb. 1, 176. Jan Kochanowski liczy troje c 1., łacińskie n. p. nic, [...]. 2., ć z kreską, n. p. nić, [...]. 3 ., z przydanym z: cz n. p. czeladź, [...]. Łukasz Górnicki miasto kreski nad ć, chce daszku, n. p. niĉ, a miasto cz, cc n. p. ccas. Januszowski miasto cz, albo cc, woli głosce c dadź punkt miąższy ċ, albo też pisać c’, albo na koniec, jak sam najczęściej pisuje ç; więc ċytać, c’ytać, çytać. Now. Char. Zwyczaj dzisiejszy stosuje się do rozkładu Kochanowskiego.

Tym czasem lubo u Czechów są nietylko kréski i daszki nad e, u.

Można by jeszcze przydać nowy znak łącznik, ( ͡ ) łuk nad dwiema literami, które się zlewają w ton jeden nieprawidłowo. [...] Daszek takowy ostrzega czytającego o takiéj przemianie, a to jest licentia poetica, któréj dogadzać trzeba.

Cyrkumfleks, ob. Daszek ( nad zgłoskami).

[...] Grecy mają dwa przygłosy, s których jeden, zwany ostry (acutus), pádać może tak na zgłoskę krótką, jak i długą [...]; drugi zwany circumflexus, który gramatyka, tak zwaná bernardynka, czwárty ráz przedrukowaná w Warszawie w drukarni rządowéj r. 1815 pod nápisem: Gramatyka dlá chcących uczyć się języka łacińskiego, nazywá na str. 135 daszkiem, łączy się ze zgłoską długą [...].

[…] Ostry przygłos może tylko pádać w wyrazie na zgłoskę ostatnią, przedostatnią i trzecią od końca, przeciągły zas, czyli daszek, tylko na ostatnią i przedostatnią […].

Rodzime e będziemy kładli bez żadnego znamienia, a ê tam gdzie szczególna tego będzie potrzeba, z daszkiem po nad literą.

[Zagórowski Franciszek] "Sposób pisania Alojzego Kozłowskiego do żadnego celu nie doprowadza ï z dwiema kropkami, chociażbyśmy dłużej wymawiali jak i z jedną kropką; w zgłoskowaniu jednak i w jiloczasie ten dźwięk dłuższy utrzymać się nie zdoła". Tu trafnie pan Zagórowski powiedział, tak wymawiamy rzeczywiście. Ale zbijając dwukropek wynaleziony przez pana Kozłowskiego, i przeciw sobie tu mimowolnie ugodził. Bo czy z dwukropkiem, czy z daszkiem, i w polskiej pisowni nie ma, i mieć nie może miejsca.

X Cyrkumfleks, u, lm. y daszek a. wężyk nad literą L. <Łć. cirkummflexus>