Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

tempus

Hasło w cytatach: tempora
Język: łaciński
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • De PARTIBUS ORATIONIS: Malcz/1687
  • Die Wortforschung (Etymologia) Słowá wykładająca náuká: Gut/1668
  • Nauka o formach (Flexya): Mał/1863

Cytaty

Die Zeit, Czás, [Tempus]. Wie vielerley ist die Zeit? Fünferley. 1. Die Gegenwärtige Przytomny [Praesens.] 2. Die Fast vergangene niemal przeszły, [Imperfectum.] 3. Die Vergangene Przeszły [Perfectum.] 4. Die gantz vergangene Cále przeszły [Plusqvamperfectum.] 5. Die Künfftige Przyszły [Futurum.]

Wie viel Tempora hat das Verbum? Fünffe: Praesens, Die gegenwärtige Zeit. Imperfectum, Die knap vergangene/ Perfectum, Die vergangene. Plusquam perfectum, Die ganz verflossene. Futurum, Die künfftige.

[Ile czasów ma czasownik? Pięć. Praesens, imperfectum, perfectum, plusquamperfectum, Futurum.]

Czas dzielimy, jak wiadomo, na teraźniejszy, przeszły i przyszły, wedle tego, czy zdarzenie, o którém mówię, odbywa się w téj chwili, gdzie o niém mówię; czy już się przedtém odbyło, czy też dopiero ma nastąpić. [...] Posiada zatem język polski w ogóle cztéry gramatyczne czasy (tempora) na oddanie tych wszystkich względów.