Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

interpunkcja
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: interpunkcya, interpunkcye, interpunkcyja
Język: polski
Geneza: łac. interpunctio
Dział: Interpunkcja (współcześnie)
  • Część II. Rozdz. 4. Pisownia czyli ortografia polska: Jes/1886
  • Część V. O pisowni: Jak/1823
  • O Grafice w ogóle, a w szczególności o Grafice starożytnych i jéj historycznym rozwoju, jako téż o podstawie, na któréj polegá porządek głosek w alfabecie fenickim, greckim i łacińskim: Malin/1869
  • O Pisaniu: GramFr/1766
  • O interpunkcji: Dudz/1776
  • O przecinkowaniu: Rew/1845
  • O zdaniu pierwotném czyli gołém: Gr/1861
  • Pisownia cz. Ortografia: Mał/1863
  • Słowniczek: Gaert/1927
EJP 1991, 127 Definicja współczesna

Interpunkcja, zwana też przestankowaniem, to zbiór znaków interpunkcyjnych (przestankowych) i zasad ich używania w piśmie.

Cytaty

GramFr/1766, s. 11 (11-12)

O Pisaniu. Opuszczam interpunkcye spolne Francuzom i Polakom, à o samych tylko akcentach i Apostrofie Francuskim krotko namienię.

Dudz/1776, s. 9

O Interpunkcyi. Komma, (,) I pisze się przed tym słowem ktòry [...].

Jak/1823, t. II, s. 176 Definicja

O interpunkcyi, czyli używaniu znamiom odróżniających w piśmie wszelkie gatunki zdań [...] Użycie znamion, dla rozróżnienia wszelkich gatunków myśli mowę ciągłą składających, zowie się Interpunkcyą. [...]

Jak/1823, t. II, s. 176-177

Z tego już widzimy, że Interpunkcya nie może być dowolna.

Rew/1845, s. 68

Starożytni w potoczném piśmie: (jak i my dziś często:) nie używali interpunkcyi (przecinkowania:) i zwykle wszystko pisali głoskami jedno-stajnemi. Przedzielali czasem pojedyncze wyrazy lub zdania kropką, dla ułatwienia zrozumieniu pism swoich, i oddzielanie coraz więcej potrzebném uznawali.

Gr/1861, s. 7

0 przestankowaniu czyli interpunkcyi w zdaniu pierwotném.

Na końcu zdania kładziemy kropkę, jeżeli to jest zdanie opowiadające lub sąd o jakiéj rzeczy w sobie zawiera; znak pytania, jeżeli zdanie pytanie w sobie mieści; znak wykrzyknienia, jeżeli wyraża przemowę do kogo, życzenie, rozkaz lub wybuch uczucia, n. p. Mieczysław został chrześcianinem. Chrześciaństwo uszczęśliwia. Po co to zimno przenikliwe? Szanowny Panie! Obyś był szczęśliwym! Ucz się! O Boże! Jaka radość! Jakże serce skacze! (Malcz.)

Mał/1863, s. 397 Definicja

O Przecinkowaniu (Interpunkcyi).

§. 833. Oprócz liter mamy jeszcze inne znaki pisarskie, których używamy w przedstawieniu mowy naszéj piśmienném. Za pomocą tych znaków nie wyrażamy wprawdzie żadnych brzmień, jak literami; lecz ułatwiamy sobie nimi należyte rozumienie i czytanie tego, co napisane.

Malin/1869, s. 10

[…] Dopiero Arystofanes z Bizantium, około 200 roku przed Chrystusem wráz z zaprowadzeniem interpunkcyji do greckiego pisma, rozciął starogreckie H na dwie połowy […].

Jes/1886, s. 170

II. Użycie znaków pisarskich (interpunkcya).

Jes/1886, s. 170 Definicja

Używamy w mowie krótszych lub dłuższych przestanków: ponieważ zaś pismo zastępuje nam ustną mowę, konieczną jest więc rzeczą, ażeby i oko nasze widziało pewne znaki takiego przestankowania. Znakami takiemi są właśnie znaki pisarskie, nauka zaś o używaniu tych znaków nazywa się z łaciń­ska interpunkcyą, po polsku przestankowaniem.

Gaert/1927, s. 87 Definicja

Interpunkcja, przestankowanie.

Powiązane terminy