terminów gramatycznych online
średnik
Język: polski
- Część I. O głoskach czyli literach w ogólności...: Mucz/1825
- Część I. O znamionach: Jak/1823
- Część II. Rozdz. 3. Nauka o zdaniu (Składnia): Jes/1886
- Część II. Rozdz. 4. Pisownia czyli ortografia polska: Jes/1886
- Część III. Pisownia: Mucz/1825
- Część V. O pisowni: Jak/1823
- Część pierwsza prawideł gramatycznych albo początkowania: Szum/1809
- Dodatek trzeci: Szum/1809
- Fundamenta grammatyki: Marc/1833
- Głoski, znamiona, i wymawianie: Bor/1830
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863
- O pismowni w języku polskim: Prz/1816
- O pisowni: DwBg/1813, Such/1849
- O przecinkowaniu: Rew/1845
- O użyciu znaków pisarskich: Kam/1870
- O większych początkowych literach (J. Mroziński): Rozp/1830
- O zdaniu pierwotném czyli gołém: Gr/1861
- Pisownia: Kurh/1852, Desz/1846, Br/1848, Morz/1857, Łaz/1861
- Pisownia cz. Ortografia: Mał/1863
- Pisownia czyli ortografia: Lerc/1877
- Pisownia prawidłowa poprawna: Oż/1883
- Prawidła samogłoskowe: Malin/1869
- Wspólne z sobą odmiany: Malecz/1882
- Wyobrażenie, pojęcie, wyraz, znaki pisarskie, głoska, zgłoska, podziały wyrazów: Czep/1871–1872
- Znaki pisarskie: Kon/1920, ZwO/1924
- Словосочиненiе [Składnia]: Grub/1891
Cytaty
2gi Znak nazywa się Średnik (media nota). Pisze się tak ; Oznacza on większą przerwę w głosie niż przecinek. Używa się dla oznaczenia środku, albo połowy złożonego periodu z dwóch albo więcej części.
Srednik, media nota.
Na śrzedniku (;), to jest w pośrzód sensu przestaje się dłużéj i zawiészá, się głos podniesiony.
Takich Czert rachuje się w Polszczyźnie 10: 1) Przecinek (,), 2) Kropka (.), 3) Dwukropek (:), 4) Średnik (;), 5) Zapytnik (?), 6) Wykrzyknik (!), 7) Połącznik (-), 8) Nawias ( ), 9) Cudzosłow („), 10) Odsyłka (⁕) lub (a) lub (1) z pomnażaniem gwiazdek, albo przybieraniem dalszych głosek lub czyseł według dalszej potrzeby.
Średnik (;) (półczęści) jest znakiem zdania takoż niezupełnego, lecz które nie jest częścią zupełną, tylko jéj połową; przestanku zaś nieco mniejszego od tego, jaki się czynić zwykł na końcu części całéj.
Srédnik (półczęści, semicolon).é
Myśli niezupełne, więcej jednak znaczące, więcej obejmujące w sobie [...], które przeto w głosie większym nieco przestankiem wyrażają wyrażają się, a w piśmie znaczą się średnikiem, (;) są te, które służą do rozwinięcia czyli rozszerzenia nie już części jednej zdania przedniejszego, ale całego zdania poprzedzającego czyli przedniejszego.
[…] ; Średnik, jest znakiem podniesienia i zawieszenia głosu tam, gdzie część myśli nie jest zupełna, ale się ma dopełnić następującą częścią, np. nie mając ani wodza, ani nauczyciela; zbiera sobie itd.
[...] Średnik kładzie się tam, gdzie się głos podniesiony zawiesza, to jest w środku myśli: po czém następuje druga część myśli, i łączy się z piérwszą przez spójnik wyraźny lub domyślny […].
Ostrzegają najprzód, że myśl, którą zamykają, jest zapytaniem lub wykrzyknieniem; przytém zaś zastępują albo kropkę, albo dwukropek, albo średnik, albo nakoniec przecinek.
Znamiona przestankowe. Przecinek (,); znak przestanku małego i równo przeciętego głosu. Srednik (;); znaczy przestanek większy podniesionego i zawieszonego głosu. Dwukropek (:); znaczy przestanek jeszcze większy nieco spusczonego głosu. Kropka (.); znaczy przestanek największy gdy głos spusczony zupełnie ustaje. Znak wykrzyknienia (!); kładzie się po wyrazach mających się wymawiać wyższym i mocniejszym głosem. Znak pytania (?); pokazuje, iż głos podniesiony ma być niejako zakręcony. Znak zamilczenia (.....); kładzie się w miejscu wyrazów opusczonych. Ustęp; jest-to miesce próżne w pismie między końcem linii poprzedzającej, a początkiem następującej. Dyktując mówi się, Od ustępu. Oddzielnik (—);-znak pospolicie kładący się abo zamiast od Ustępu, między frazą zupełnie skończoną a nowozaczynającą się, lub też dla niepowtarzania wyrazu wyżej położonego. Paragraf (§); znak oddziału w pismie.
Znamiona przestankowe. Przecinek (,); znak przestanku małego i równo przeciętego głosu. Srednik (;); znaczy przestanek większy podniesionego i zawieszonego głosu. Dwukropek (:); znaczy przestanek jeszcze większy nieco spusczonego głosu. Kropka (.); znaczy przestanek największy gdy głos spusczony zupełnie ustaje. Znak wykrzyknienia (!); kładzie się po wyrazach mających się wymawiać wyższym i mocniejszym głosem. Znak pytania (?); pokazuje, iż głos podniesiony ma być niejako zakręcony. Znak zamilczenia (.....); kładzie się w miejscu wyrazów opusczonych. Ustęp; jest-to miesce próżne w pismie między końcem linii poprzedzającej, a początkiem następującej. Dyktując mówi się, Od ustępu. Oddzielnik (—);-znak pospolicie kładący się abo zamiast od Ustępu, między frazą zupełnie skończoną a nowozaczynającą się, lub też dla niepowtarzania wyrazu wyżej położonego. Paragraf (§); znak oddziału w pismie.
§. 2. Znaki pisarskie.
Znokay rasztu ira tie, kurie diadas terp żodziu: lenkiszkay wadynas:
Przecinek (,) Mażas perstojams skaytyme.
Srzednik (;) Didesnis' bałsu nuleydymas.
Wszystkie znaki pisarskie na trzy klassy podzielić możemy:
1.na znaki uczucia (affektu): wykrzyknik (!) i znak zapytania (?).
2.na znaki rozłącznych wyobrażeń: przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:) kropka (.) znaki opuszczonych wyrazów (:::::) nawias ( ) znak rozłączny (-) znaki innéj osoby mówiącej (=||).
3.na znaki wskazujące przypadkową okoliczność: łącznik (-) apostrof (‘) czyli wyrzutnik, cudzysłów („ “).
Średnik trzyma środek między przecinkiem, a dwukropkiem, używa się do oznaczenia myśli dłuższej, dla zawieszania głosu dłużej, niż przy kommacie, a krócej, niż przy dwukropku.
Śrzednik kładzie się pospolicie po znakomitéj cząstce myśli, po któréj druga dopełniająca następuje.
(;) Średnik wskazuje dłuższą przerwę głosu niż przecinek i służy raczéj do oddzielania myśli niż wyrazów.
Średnik (;). Średnik oznacza większy przestanek w mowie, a głos przy nim cokolwiek się zniża, w okresie zaś podnosi się i zwiesza.
Średnikiem (точка съ запятою) oddzielają się główne części okresu, poprzednikiem i następnikiem zwane, gdy którykolwiek z nich składa się z wyrażeń porozdzielanych przecinkami.
Średnik, ( ; ) znaczy przestanek dłuższy między działkami, a nawet między krótkiemi zdaniami w jeden okres wchodzącemi.
[...] Średnik i dwukropek rozdzielają tylko większe człony zdań złożonych.
Znaki przestankowe są: kropka (.), przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:), znak pytania (?), znak wykrzyknięcia (!), zwrotnik (—), kropki czyli myślnik [...], nawias ( ), przytocznik („ “) i łącznik (- albo ,,).
[...] Średnik rozdziela: 1). skojarzone zdania, gdy te już w sobie przecinek mają [...]. 2). Gdy kilka po sobie następujących zdań pobocznych przez inne poboczne zdania są rozszerzone, mianowicie, gdy są członami okresu; natenczas oddzielamy tylko pierwsze z nich przecinkiem, następujące zaś średnikiem, dla odróżnienia ich od zdań podrzędnych [...]. 3). Średnik kładzie się także w miejscu przecinka, gdy kilka zdań przecinkami pooddzielanych, dzielimy na dwie części, aby czytelnik mógł odetchnąć [...].
W środku zdania pierwotnego nie kładziemy żadnego znaku przestankowego, ponieważ przecinek, średnik i dwukropek służą tylko do oddzielania jednego zdania od drugiego i dla tego tylko w zdaniu złożoném używać się mogą, n. p. Róża pachnie. Czas upływa.
Znaki pisarskie. 1. Przecinek , 2. Średnik ; 3. Dwukropek : 4. Kropka . 5. Pytajnik ? 6. Wykrzyknik ! 7. Myślnik — 8. Domyślnik .... 9. Nawias () [] 10. Cudzysłów„“ 11. Łącznik - 12. Odsyłacz ) a) ) i t. p.
Są to tak zwane znaki przecinkowe (Interpunctionszeichen).
Są one następujące:
1) , Przecinek czyli komat (comma),
2) ; Średnik (semicolon).
Średnik oznacza dłuższy przestanek albo większe zniżenie głosu, aniżeli przecinek. Kładzie się między zdaniami współrzędnemi, jeżeli takowe są dłuższe, albo jeżeli czy to jedno z nich, czy też obydwa mają zależne od siebie zdania poboczne.
[…] W połowie okresu sylaba ostatniá przed średnikiem jest długá […].
Średnik oznacza dłuższy przestanek w mowie i kładzie się między dwoma zdaniami współrzędnemi, czy one są same, lub téż zdaniami pobocznemi jeszcze określone.
[…] Przestanki w mowie oznaczają się w piśmie znakami pisarskiemi, z których używańsze są: przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:), punkt (.), znak zapytania (?), znak wykrzyknienia (!).
Średnik oznacza dłuższy przestanek i większe zniżenie głosu, aniżeli przecinek. Średnik kładzie się pomiędzy dłuższemi zdaniami współrzędnemi, jeżeli jedno albo obydwa z nich mają od siebie zależne zdania poboczne, np. Nie można jasno i dokładnie pisać o rzeczy nie dobrze pojętej i zrozumianej; bo jak niepodobna poznać i opisać przedmiotu, który ciemno widzimy, tak niepodobna ciemnych myśli jasno wyrazić.
Znaki pisarskie. 1. Przecinek , 2. Średnik ; 3. Dwukropek : 4. Kropka . 5. Pytajnik ? 6. Wykrzyknik ! 7. Myślnik — 8. Domyślnik .... 9. Nawias () [] 10. Cudzysłów „“ 11. Łącznik - 12. Odsyłacz ) a) ) i t. p.
Średnik-; po większym nieco przestanku tegoż głosu potocznego.
Po dłuższych zaś i zawilszych zdaniach, w których potrzeba dłuższego nieco wypoczynku i zebrania myśli, kładziemy średnik albo dwukropek.
( ;) Średnik. Przy tym znaku robi się większy nieco przestanek, niż po przecinku.
Знаки препинанія суть: 1) Запятая, przecinek (,). 2) Точка съ запятой, średnik (;). 3) Двоеточіе, dwukropek (:). 4) Точка, kropka (.), 5) Многоточіе, kilka kropek (....). 6) Знакъ восклицательный, wykrzyknik (!). 7) Знакъ вопросительный, znak pytania (?). 8) Черта или тире, pauza (–). 9) Скобки или знакъ вмѣстительный, nawias ( ). 10) Двузапятая или кавычки, cudzysłów („ ”).
Średnik (;).
§ 193. Jeżeli chcesz być dobrym człowiekiem i czuć się szczęśliwym, unikaj próżniactwa; ta plaga ciała i duszy najsprawiedliwiej zasługuje na to, aby ją nazwać matką wszystkich występków. [...].
Średnik oznacza dłuższy przestanek, niżeli przecinek.
Znaki pisarskie
(Signaes graphicos — Pontuação) [...]
Średnik ; Ponto e virgula