terminów gramatycznych online
punkt znak interpunkcyjny, kropka
Język: polski
Geneza: łac. punctum
- Abecadło: Br/1848
- Część II. Rozdz. 4. Pisownia czyli ortografia polska: Jes/1886
- Deklamatoryka: Szum/1809
- Myśl, zdanie, podmiot, orzeczenie, istotnik, słowo: Czep/1871–1872
- O interpunkcji: Dudz/1776
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- O ortografii albo nauce dobrego pisania: Gott/1774
- O ortografii albo o nauce dobrego pisania: Gott/1766
- O pisowni albo o nauce dobrego pisania: Gott/1794
- O użyciu znaków pisarskich: Kam/1870
- Pisownia: Morz/1857
- Pisownia cz. Ortografia: Mał/1863
- Pisownia czyli ortografia: Lerc/1877
- Poprzednicze rozprawy. Rzecz o archiwach: SkorM/1816
- Słownik: Kn/1621, Tr/1764, Kn/1644 (I wyd. 1626)
- Słownik, cz. I (A - O): SWil/1861
- Słownik, cz. II (P - Ż): SWil/1861
- Słownik, t. 5: Próba-R: SW/1900-1927
- Słownik, tom I. część II. (G-L): L/1807–1814
- Słownik, tom II. część II. (P): L/1807–1814
- Wstęp. O zdaniu w ogólności: Kras/1897
- Wyobrażenie, pojęcie, wyraz, znaki pisarskie, głoska, zgłoska, podziały wyrazów: Czep/1871–1872
Znak interpunkcyjny
Cytaty
Punkt w piśmié, słowá dziélący. ἡ θέσις [hē thésis]. Positura Donat. Cassiodor. Diomed. Lips. Isidor. ἡ στιγμὴ [hē stigmḕ]. Item, v. Kreská, Kropká.
Punctum. Kropká. Punkt 2. 3. 5.
Punkt. 1) ein Punctum im Schreiben. [...] 1) un point à la fin d'une période. [...] § 1) punkt przy każdym periodzie się kładzie.
Litery pierwsze pisać się powinny wielkie. 1mo. Zaczynaiąc iakikolwiek dyskurs. 2do. po każdym punkcie [...].
Litery pierwsze pisać się powinny wielkie. 1mo. Zaczynaiąc iakąkolwiek mowe. 2do. po każdym punkcie. [...]
Punkt (.) na końcu peryodu, gdy się sens należycie zakończył.
Wierszowe znaki są: zapięta (comma), punkt (punctum), dwa punkta (duo puncta), punkt z zapiętą (media nota), znak pytania ? (interrogatio), podziwienia! (admiratio), połączający - (coniunctio), mieszczący () (parenthesis).
Punkt zamyka cały period, i po nim zwyczajnie następuje większa litera; od której także imiona uczciwe, i własne poczynają się.
Głoski pierwsze pisać się powinny wielkie. Nayprzod: Zaczynaiąc iakąkolwiek mowę. Powtore: Po każdym punkcie. [...]
INTERPUNKCYA, -yi, ż., kładzienie znamion pisarskich, kommatów, kropek czyli punktów w piśmie należyte [...].
PUNKT, -u, m., PUNKCIK, -u, m., dem. [...]. – §. Punkt w piśmie, słowa dzielący, kropka. Cn. Th. [...]. Perjod, punkt, kropka, w pisaniu oznacza, że się sens całkowity zamyka. Kras. Zb. 2, 342.
Po periodach i strofach trzeba zawsze trochę więcej pauzować, niż po zwyczajnych punktach.
Pisano wciąż nie oddzielając wyrazu od wyrazu, od 5 do 8 wieku, oddzielając punktem w śrzodku kładzionym, od 9 do 12 wieku; [...].
Kiedy używa się głosek wielkich? [...] Głosek wielkich używa się na początku pisma, po punkcie, znaku zapytania, dwukropku i wykrzykniku. Nazwiska osób, wyraz godność oznaczające, nazwiska krajów, miast, wsi, rzek, piszą się także wielkiemi głoskami [...].
Kropka czyli punkt, ( . ) oznacza skończenie dłuższego zdania albo okresu, a więc przestanek najdłuższy.
B, druga głoska alfabetu. W języku polskim jest dwojakie B; jedno twarde, np. chleb, dąb; drugie miękkie, np, gołąb’, jedwab’, i dla oznaczenia takowego zmiękczenia, kładzie się z kréską u wierzchu; zawiera ono w sobie i ukryte, co się ukazuje w spadkowaniu, np. gołąb’, gołębia; jedwab’, in. = małe, i punktem po niém (b.) oznacza często różne skrócenia, np. bardzo, były, bieżący.40
Kropka, i, lm. i, ż. [...] 2) = gram. kres, punkt. Zdanie zamknięte kropką. Kropki po wyrazie. Dwie kropki v. dwukropek. Kropka nad i, właściwie punkt nad literą [...].
Punkt, u, lm. a, v. y, m. [...] 5) = gram. ob. Kropka [...].
Są to tak zwane znaki przecinkowe (Interpunctionszeichen).
Są one następujące: 1) , Przecinek czyli komat (comma) [...]
4) . Punkt czyli kropka (punctum).
Z pomiędzy wszystkich dotąd wymienionych znaków pisarskich najmocniejszym jest punkt czyli kropka. Punkt wyraża, że myśl jest skończona, i kładzie się na końcu zdań (pojedynczych albo złożonych).
Punkt czyli kropka wyraża, że myśl jest skończona, i kładzie się na końcu zdań pojedynczych, albo téż złożonych.
[…] Przestanki w mowie oznaczają się w piśmie znakami pisarskiemi, z których używańsze są: przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:), punkt (.), znak zapytania (?), znak wykrzyknienia (!).
Zdanie składa się z dwóch części, podmiotu i orzeczenia; między podmiotem a orzeczeniem nie piszemy żadnego znaku pisarskiego, a na końcu zdania kładzie się punkt.
KROPKA czyli PUNKT, Kropka oznacza ze wszystkich znaków najdłuższy przestanek; powtóre kropka oznacza, że myśl jest skończona. Kropkę kładzie się: 1. Na końcu zdań pojedynczych i złożonych, np. Książka leży na stole. Bydło się pasie na łące. Wisła, która Kraków opływa, płynie przez Warszawę i wpada do morza. 2. Kropkę kładziemy jako znak skrócenia po wszystkich głoskach oznaczających całe wyrazy, jak: n. p. na przykład, i t. d. i tam dalej; i t. p. i tym podobne; Dr. Doktór; p. str. patrz stronę; t. j. to jest. 3. Po liczbach, które w wyliczaniu porządek oznaczają, np. 6. przypadek, szósty przypadek; 2. przykazanie, drugie przykazanie, itd.
( . ) Punkt czyli kropka. Przy kropce głos się zupełnie zawiesza i robi się najdłuższy przestanek.
Na końcu zdania oznajmującego kładziemy punkt.
Punkt, u, lm. y [...] b) kropka: P. przy każdym perjodzie ś. kładzie. Troc. [...] P. w piśmie słowa dzielący, kropka. Kn.
Powiązane terminy
- interpunkcja
- przedział (interpunkcja, znak interp.)
- punktowanie
- znak główny
- znak nieodzowny
- znak pisarski
- znak pisarski (diakryt lub znak przestankowy)
- znak pisowny
- znak przecinkowy
- znaki wierszowe, wierszowe znaki
- kropka (znak interp.)
- znak ortograficzny
- Interpunctionszeichen
- point (znak interp.)
- punctum (punkt, kropka, znak)
- Punctum
- *Schlusspunkt
- stigmḗ
- thésis
- точка