of grammatical terms online
wiersz
Quotations
Versus. eyn rige ader versz. Wirss. Nam riga barbarum est.
WIRSZ ‘wiersz’ [...] dwa rzędy wirszow duo versus R K5 (md; av. versus). Zob. RYM, WIRSZOWY
Versus Zeil Wirsz, Záczoło.
Fráncuzi záżywáją kilkunastu krysek [...] Trzynasta taká - nápisána ná końcu wierszá, znáczy, że termin jest nieskóńczony, to jest przecięty, że się nie mogł zmieścić ná tym wierszu, którégo się nie godzi przecináć, póki się cáła syllábá nie skończy.
P. A kiedy się z końcem wiersza nie może zakończyć słowo coż w ten czas czynić? O. Skończywszy syllabę, można resztę przenieść na drugi wiersz [...].
Przestroga II. Kiedy z końcem wiersza nie zakończy się słowo, można resztę przenieść na drugi wiersz [...].
Alinéa, z Początku.
Francuzi mowią: pisać Alinéa to jest nowy wiersz zacząć.
O rozłączeniu Sylab. Gdy w jednym wierszu nie zmieścisz słowa, staraj, się dobrze rozłączyć sylaby bez ujęcia, lub przydania liter.
Łączący znak podzielone w dwa wiersze rżeczenie pokazuje: Непости-жимъ Богъ, niedościgły Bóg.
[…] - Łącznik jest znakiem łączenia niedokończonego na jednym wierszu jednego wyrazu, np. aże-by.
[...] Kiedy głoski jednego wyrazu w jednym wiérszu pomieścić się nie mogą, natenczas położywszy łącznik na końcu wiérsza, całą głoskę na drugi wiérsz przenosić potrzeba.
Pisze się przeto początkowa litera większa. a) Na początku pisma, od ustępu, po kropce i w poezyi na początku każdego wiersza.
Każda z trzech wyżéj wymienionych mów [ustna, pisana i migowa, czyli jestowa] dzieli się jeszcze na potoczną, czyli wolną, albo prozę i na wiązaną, czyli wiersze albo rymy.
Rozdzielanie wyrazów. [...] Wyrazów jednozgłoskowych rozdzielać nie można [...] przyimki jak w i z, które osobno wymówić się nie dadzą, nie mogą być zostawione na innym wierszu jak wyraz.
Rozłączanie wyrazów na zgłoski. Jeżeli na jednym wierszu nie można całego pomieścić wyrazu, robi się kréseczkę poziomą, łącznikiem (-) zwaną, i resztę wyrazu przenosi na inny wiersz.
Początek każdego zdania w poezyi— początek każdego wiersza.
( - ) Łącznik. Znaku tego używamy przy przynoszeniu wyrazów do nowego wiersza; albo do łączenia wyrazów składanych.
Piszemy wielką literą: a) Wyraz początkowy każdego okresu, a więc zawsze po kropce, albo też i po dwukropku, mianowicie przed przytoczeniem cudzego tekstu oraz przy wyliczeniach kategorycznych (jak w tym właśnie ustępie); w poezyi początek każdego wiersza.
[Antoni Małecki] Ponieważ więc na linii zapisanej pozostawiona być powinna przynajmniej jedna cała zgłoska, dlatego przyjęto też za zasadę, nie zostawiać na końcu zapisanego wiersza i przyimków w, z, np. w- Krakowie, z- Poznania, gdyż to nie są zgłoski; ale się pisze: w Krakowie, z Poznania i. t. d. Chyba że wypadnie powiedzieć we, ze, wtedy można dzielić przyimek od rzeczownika, np. we- Lwowie, ze- Lwowa.
Piszemy wielką literą: a) Początek każdego zdania (po kropce i dwukropku) a w poezyi każdego wiersza [...].
Przyimków z i w, zarówno oddzielnych, jak i użytych jako przedrostki, nie zostawia się samych na końcu wiersza.
Zwykle też w utworach wierszowanych każdy wiersz, zaczynający się od nowej linji, ma na początku wielką literę, choć ostatniemi czasy niektórzy poeci, np. Wyspiański, zaczynali wiersze od małych liter.