terminów gramatycznych online
rodzaj gramatyczny
Język: polski
- Część II. O wykładaniu. & 1. O znamionach grammatycznych (słowniczek łacińsko-polski): Gott/1794
- Część II. O wykładaniu: Gott/1774
- Część druga prawideł gramatycznych, czyli odmiennia: Szum/1809
- Część trzecia. Rzecz o słowach: Such/1849
- Do łaskawego czytelnika: SkorM/1828
- Dwuznaczniki i niedorzeczne wyrazy w klasycznej pisowni polskiej usuwają się: Oż/1883
- Fleksja: PolTerm/1921
- Nauka o wyrazie: Kl/1939
- O pismowni w języku polskim: Prz/1816
- O poznaniu rodzajów, prawidło ogólne: Oż/1883
- O wyrazach osobno wziętych: Ant/1788
- Słowniczek: Gaert/1927
- Zdanie dziesiąte: Klecz/1767
Rodzaj gramatyczny. Kategoria gramatyczna oparta na różnicach desygnatów. Dla niektórych klas wyrazów (części mowy), występujących w związkach podrzędnych z wyrazami klasy, do której należą nazwy przedmiotów (rzeczowniki), jest kategorią fleksyjną.
Cytaty
Aby słowa przydatne (adjectiva) z osobistemi (cum substantivis) zgadzały się: nie tylko w rodzaju, liczbie i spadkach.
Rodzaiow iest trzy: Męski, Białogłowski, y oboiętny.
Są niektóré imiona odmienné podług rodzaju np. a man człowiek, a woman niewiasta, inné zaś nieodmienné np. neighbour, sąsiad i sąsiadka.
Genus masculinum, rodzay męski. fœmininum, niewieści. neutrum, niiaki.
Zaimek się ma następującą formę jednakową we wszystkich trzech rodzajach i obydwoch liczbach.
Rzeczowniki dzielą się na trzy rodzaje, na męzki, żeński, i nijaki, a to podług swego znaczenia i zakończenia.
Wyraz naostatek dobrze brzmiący i z czystego Słowiańskiego pierwaka Łog prowadzony, mogący się u nas nakłaniać według obu rodzajów: męzkiego i żeńskiego, jak mamy przykład na zkładunkach; odłog, połog, rozłog, podłoga, wyłoga i załoga, nałog i nałoga.
Niech późniéj przystąpią do tablic odmiany imion, imiesłowów, wyrazów liczbowych, i t. d. Samskrytskich, przez rodzaje, liczby, przypadki, stopnie, [...].
Rodzaj Rzeczownika jest wzgląd na końcówkową z nim zgodę innego słowa; np. uczeń pilny czytał .
Trzy są rodzaje Rzeczowników w liczbie pojedynczéj: męzki, żeński i nijaki.
Rodzaj Rzeczowników polskich poznać można z płci przedmiotu, i z zakończenia Rzeczownika.
Rodzaje w liczbie podwójnéj. W téj liczbie pozostały ślady trzech rodzajów: a) Rodzaj społy [...]. b) Rodzaj żeński [...]. c) Rodzaj znamienity.
Bardzo skromne i krótkie są opisy i pojęcia o mowie, na przykład italskiej, francuzkiej, lingua, linguadžio, odpowiada naszej mowa gawęda, toż samo po fr. langue i langage, nic tu rażącego nie ma, a przeciwnie u sław. Bezokolicznosć, nijakosć, nijaki gatunek, rodzaj, czas, lub rzecz nijaka, przymioty nijakie, po prostu są to brednie bazgraczów a nie tłómaczów z łacińskiego.
Rodzaje w polszczyźnie łatwo się rozpoznawają po zakończeniu wyrazów, i po zajimku wskazującym np. ten, ta, to, w tym, w tej, w tem.
Rodzaj męski, żeński i nijaki. Odmiana męskoosobowa i rzeczowa rzeczowników w liczbie mnogiej.
★Rodzaj wyrazów: ★męski (masculinum), ★żeński (femininum) i ★nijaki (neutrum). W liczbie mnogiej też ★męsko-osobowy (pilni chłopi orali) i ★rzeczowy (pilne chłopy orały).
Każdego wyrazu odpowiadającego na pytanie: jaki? który? czyj?, a więc każdego przymiotnika, zaimka przymiotnego, wielu liczebników oraz imiesłowu przymiotnikowego można użyć w każdym z tych trzech rodzajów, a jest on męski, żeński lub nijaki zależnie od rodzaju rzeczownika, z którym się łączy.
Rodzaj rzeczowników osobowych związany jest z rodzajem natualnym, czyli płcią nazywanych przez nie osób.
Rzczeczowniki nieżywotne są także trojakiego rodzaju, ale tu oczywiście nie jest on oznaczeniem jakości, zależy wyłącznie od formy wyrazu i dlatego nazywa się go rodzajem gramatycznym w odróżnieniu od rodzaju naturalnego związanego z płcią.
Powiązane terminy
- rodzaj białogłowski
- rodzaj męski
- rodzaj męskoosobowy
- rodzaj mnogo-ogółowy
- rodzaj naturalny
- rodzaj niewieści
- rodzaj nijaki
- rodzaj obaj
- rodzaj obojętny
- rodzaj osobowo męski
- rodzaj rzeczowy
- rodzaj społy
- rodzaj średni
- rodzaj środkujący
- rodzaj wspólny
- rodzaj znamienity
- rodzaj żeński
- zawód
- znamię rodzajowe