rodzaj gramatyczny

Hierarchia Dzieła Filtr: 11 dzieł

• Wszystkie dzieła
• Bart/1544
• UrsMeth/1592 (1998)
• Don/1595
• Don/1649
• Gut/1668
• Gut/1669
• Sty/1675
• Duch/1699
• Mal/1700
• Cell/1725
• Dąb/1759
• Kon/1759
• Gott/1762
• Gott/1766
• Klecz/1767
• SzyGram/1767
• Fook/1768
• SzyPocz/1770
• Gott/1774
• Nał/1774
• Kop/1778
• Lub/1778
• Kop/1780
• Mon/1780
• Kop/1783
• Kop/1785
• Gott/1787
• Ant/1788
• Prz/1792
• Gott/1794
• Don/1795
• L/1807–1814
• Szum/1809
• DwBg/1813
• Gddk/1816
• Prz/1816
• SkorM/1816
• Kop/1817
• Mroz/1822
• Jak/1823
• Mucz/1825
• SkorM/1828
• Bor/1830
• Rozp/1830
• Marc/1833
• Żoch/1838
• Rew/1845
• Desz/1846
• Br/1848
• Such/1849
• Ryk/1850
• Kurh/1852
• Szt/1854
• Morz/1857
• Gr/1861
• Łaz/1861
• SWil/1861
• Mał/1863
• Trz/1865
• Malin/1869
• Kam/1870
• Czep/1871–1872
• Lerc/1877
• Mał/1879
• Malecz/1882
• Oż/1883
• Jes/1886
• Uchw.AU/1891
• Kr/1897
• Kras/1897
• SW/1900-1927
• Lor/1907
• BdC/1915
• Kr/1917
• Łoś/1918
• Kon/1920
• PolTerm/1921
• Król/1922
• ŁośFl/1923
• Nitsch/1923
• Szob/1923
• ZwO/1924
• Łoś II/1925
• Gaert/1927
• Łoś III/1927
• Gos/1939
• Kl/1939
• Dor/1958–1969

Genus Rod, Rodzaj. Wiśniewska 1998, 65: Gramatyka. W podręczniku znajdujemy terminy: czas 122, ćcionka (litera) 121, droga (methodus) 151, dwugłośnik (dyphtongus) 127, imię 141, głośnik (vocalis) 310, kropka, punkt 127, odmiana (paradigma) 194, osoba 141, oznaczenie 193, postać, wid (species) 84, prawidła (canon) 143, przedłogi (praepositio) 185, przymiot, przypadek (accidens) 175, rod, rodzaj (genus) 172, słowo (dictio) 144, sposob, prawidło (canon) 184, wspułgłośnik (consonans) 310, zbieranka, złoż (sylaba) B 147.

Adiektywa bez wyraźnego Substantivum położone iákiego są rodzaiu?

Słowo z Zaimkiem osobistym, czy wyraźnym, czy domyślnym, zgádzá się zawsze naprzód w Liczbie, po wtóré w Osobie, po trzecié w Rodzaju.

Gdy się dwa kładą Rzeczowniki różnégo rodzaju, dwa Przymiotniki zgádzają się z rodzajém jednégo tylko Rzeczownika np. mammae putres, equina quales ubera, zamiást qualia.

Wszystkié stosunki Imión, jako to: Rodzáj, Liczba, Stopiéń, Przypádek, zamykają się i wydają przez różné jednégo wyrazu, w różnym stosunku wziętégo, zakończénié [...].

Genus masculinum, rodzay męski. fœmininum, niewieści. neutrum, niiaki.

Imiona mają trzy rodzaje: męski, żéński, nijaki: atoli bywá czasem u nich i czwárty rodzáj podwójny.

Zaimek jest to wyráz odmiénny przez rodzaje, liczby i przypádki, stopniów tylko nié má. [...] Zowié się zaś stąd zaimkiém, że się po­spolicie kładzie za imié, którego po­wtórzénie w mowie mogłoby być przy­kré.

Słowo jest wyráz odmiénny przez tryby, czasy, liczby, osoby i rodzaje, czyli má trybowanié, czasowanié, li­czbowanié, osobowanié i rodzajowanié.

Mamy w naturze dwa rodzaje: męski, np. ojciec, syn; niewieści czyli żeński, np. matka, córka. Tęż samę płeć upatrzoną w źwierzętach i w imionach ich wydajemy, np. wół, krowa. Do tych dwóch rodzajów dodaje się trzeci nazwany nijakim, tj. ani męskim, ani żeńskim, który wypływa z myśli naszéj, kiedy myślimy o jakiéj rzeczy bez względu na jéj płeć, np. dziecię, kurczę, bydło.

§. 4. Rodzaie.

Trys ira gimimay (rodzaie) lenkiszko kalbo: teyp giwu ir negiwu dayktu: tie, wadynas: męzki, żeński, nijaki [...].

Rzeczowniki mają trzy rodzaje: Męski, żeński, nijaki. Pod tym względem język nasz różni się także od wielu języków nowożytnych, które pospolicie nie mają rodzaju nijakiego.

Słowo z przedmiotem zdania zgadza się w osobie i liczbie, w czasie zaś przeszłym zgadza się także w rodzaju.

Więc nie według rodzaju, zwłaszcza w liczbie mnogiej, w której właściwie są tylko dwa rodzaje: męsko osobowy np. dobrymi ludźmi, synami, chłopcami (dobrzy ludzie, synowie, chłopcy) i nie męsko-osobowy np. dobremi końmi, domami, córkami, dziećmi (dobre konie, domy, córki, dzieci), lecz według końcówki mianownika.