Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

Cytaty 20 poz.  Sier 1838  Nauka XI. O znamionach czyli znakach pisarskich  

Znamiona pisarskie tak są nazwane, że się używają w piśmie.

Inne znamiona służą po większéj części do oznaczenia rozmaitych przestanków i skłonień głosu czyli tonów, jakie w czytaniu zachować należy; ztąd jedne z nich zowią się przestankowe, drugie tonowe.

Inne znamiona służą po większéj części do oznaczenia rozmaitych przestanków i skłonień głosu czyli tonów, jakie w czytaniu zachować należy; ztąd jedne z nich zowią się przestankowe, drugie tonowe.

Mówiliśmy już‎ ‎w‎ ‎Nauce‎ ‎Iszej‎ ‎o‎ ‎łączniku‎ ‎czyli‎ ‎znaku‎ ‎łączenia‎ ‎zgłosek‎ ‎(§.‎ ‎6)

! Znak wykrzyknienia czyli podniesienia tonu.

Dwukropek, znak przestanku także większego.

Kropka, znak przestanku największego.

Przecinek, znak małego przestanku w wymawianiu.

Średnik, znak przestanku większego.

Kropka bywa także znakiem skrócenia np. P. Maciéj, zamiast Pan Maciéj; r.b. zamiast roku bieżącego.

Znamiona przestankowe są następujące: , Przecinek, znak małego przestanku w wymawianiu. ; Średnik, znak przestanku większego. : Dwukropek, znak przestanku także większego. . Kropka, znak przestanku największego.

Przy znakach przestankowych trzeba miéć wzgląd i na ton, który się mniéj więcéj podnosi i zawiesza na przecinku, średniku i dwukropku, a zniża się zupełnie na kropce.

Przy znakach przestankowych trzeba miéć wzgląd i na ton, który się mniéj więcéj podnosi i zawiesza na przecinku, średniku i dwukropku, a zniża się zupełnie na kropce.

Pauza, która znaczy przerwanie mowy albo niedomówienie jednego lub kilku wyrazów; tu zachodzi nie tylko przydłuższy przestanek, ale najczęściéj i zniżenie tonu.

Cudzysłów, znak słów cudzych w pismie przywiedzionych, który wskazuje zmianę tonu mającego się podnieść lub zniżyć, złagodzić lub zaostrzyć, stosownie do myśli w tych słowach wydanéj.

Nawias, znak wymawiania niższym tonem wyrazów w nawias wziętych.

Pauza, która znaczy przerwanie mowy albo niedomówienie jednego lub kilku wyrazów; tu zachodzi nie tylko przydłuższy przestanek, ale najczęściéj i zniżenie tonu.

Znak pytania czyli wzmocnienia tonu na pierwszym lub ostatnim wyrazie.

Znak rozmowy, który w pisaniu wyraża się przydłuższą linijką poziomą, a wskazuje zmianę tonu wraz ze zmianą osoby mówiącéj. Tenże znak często zastępuje miejsce pauzy.

Odsyłacz czyli znak położonego na boku lub na dole przypisu, do którego się czytelnik odsyła. Znak ten często używany w pismach, zwłaszcza naukowych, nie może być policzonym ani pomiędzy znamionami przestankowemi, ani pomiędzy tonowemi; służy bowiem tylko za skazówkę w zachodzącéj potrzeby lub wątpliwości, a w ciągłém czytaniu uważa się, jak gdyby go nie było.