Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

łącznik dywiz, pauza

Język: polski

Cytaty

7my Znak, nazywa się Łącznik. Pisze się tak - Oznacza on złączenie syllab na końcu wiersza napisanych z temi, które są w następującym wierszu.

Łącznik, conjunctionis nota.

[…] - Łącznik jest znakiem łączenia niedokończonego na jednym wierszu jednego wyrazu, np. aże-by.

Cudzymów, łącznik i odséłacz, nie do wymawiania wyrazów, ale do ostrzeżenia tylko należą.

Znamię (-) nazwane przez Kopczyńskiego łącznikiem (custos), wyraża wszędzie połączenie, nie zaś rozłączenie, oderwanie głoski, jakiego nam tu potrzeba.

U nas podobnie taki łącznik używanym bywa w piśmie i drukach, kiedy część słowa w jednym wierszu niedokończonego, na drugi wiersz przenosimy.

Znamiona łączące. Łącznik (-); albo ( = ) znak łączący zgłoski, np. Cno-ty i na-u-ki. Nawias ( ); są-to dwa łuczki zamykające w sobie jaki znak lub wyrazy. Cudzysłów („); są dwie kreski obok siebie u początku i u końcu cudzych słów, gdy się je przytacza. Mędrzec Chilon mówi ,,Znaj siebie samego.” Odsyłacz (*), (a), (I), znak w pismie odsyłający czytelnika do takiegoż znaku.

Wszystkie znaki pisarskie na trzy klassy podzielić możemy:

1.na znaki uczucia (affektu): wykrzyknik (!) i znak zapytania (?).

2.na znaki rozłącznych wyobrażeń: przecinek (,), średnik (;), dwukropek (:) kropka (.) znaki opuszczonych wyrazów (:::::) nawias ( ) znak rozłączny (-) znaki innéj osoby mówiącej (=||).

3.na znaki wskazujące przypadkową okoliczność: łącznik (-) apostrof (‘) czyli wyrzutnik, cudzysłów („ “).

Łącznik, linijka pozioma (–) w długości swojéj krótsza, niż znak zawieszenia, dawniéj i teraz przez dwie często kreski oznaczana, służy do łączenia zgłosek wyrazu; gdy ten w końcu wiersza pomieścić się nie może.

(-) Łącznik kładzie się albo przy części wyrazu, którego koniec przenosi się do drugiego wiérsza, albo służy do połączenia dwóch, lub więcéj wyrazów, nie stanowiących wyrazu złożonego […].

Rozdzielnik (łącznik) (-) rozłącza zgłoski na końcu wiérsza lub w wykładzie gramatycznym.

Język angielski będąc niezmiernie zamożny w wyrazy składane, ma także wiele przymiotników tego rodzaju. Tworzą się one przez przybranie innich wyrazów, z którem są łącznikiem połączone.

Z drugiéj znowu strony wyrazy złożone, zbyt długie, rozdzielają się na części, z których powstają; i w takim razie niekiedy pomiędzy ich częściami kładą się łączniki. Np. Słownik Polsko-łacińsko-francuzki.

Używają się jeszcze w piśmie znaki, któreby można nazwać ostrzegającemi. Do tych należą: cudzysłów (кавычки или вносный знакъ), nawias (скобки или знакъ вмѣстительный), odsyłacz (выноски), i łącznik (знакъ единитный).

Spójnik nie spaja istoty wyrazów w jednę, ale je tylko łączy w jeden tok myśli, —właściwsze byłoby dla niego nazwanie łącznik, — ale że łącznik jest już znany w pisowni, obadwa zaś odpowiadają dosyć pojęciom, jakie przedstawiają, — zachowuję dawne nazwisko, abym uniknął podejrzenia umyślnego przewrotu całej nomenklatury grammatycznej.

Łącznika używamy przy rozdzielaniu wyrazów, których połowę na drugi wiersz przenosimy, lub między wyrazami jedne pojęcie stanowić mającemi [...]. Taki łącznik i kilka kropek położonych na początku pisma oznaczają, że to co piszemy - jest tylko wyjątkiem jakiéjś całości, a przynajmniéj, że pierwszéj myśli brakuje.

Łącznik jestto znak, którego używamy do połączenia rozdzielonych części wyrazów. Łącznika używamy, gdy połowę wyrazu, nie mogącego się zmieścić w końcu wiersza, na nowy wiersz przenosimy, np. do-bro-tli-wość, spra-wie-dli-wość.

Znaki pisarskie. 1. Przecinek , 2. Średnik ; 3. Dwukropek : 4. Kropka . 5. Pytajnik ? 6. Wykrzyknik ! 7. Myślnik — 8. Domyślnik .... 9. Nawias () [] 10. Cudzysłów „“ 11. Łącznik - 12. Odsyłacz ) a) ) i t. p.

Rozłączanie wyrazów na zgłoski. Jeżeli na jednym wierszu nie można całego pomieścić wyrazu, robi się kréseczkę poziomą, łącznikiem (-) zwaną, i resztę wyrazu przenosi na inny wiersz.

Łącznik - gdy wyraz nie mieści się w jednym rzędzie, a przenosimy na drugi.

( - ) Łącznik. Znaku tego używamy przy przynoszeniu wyrazów do nowego wiersza; albo do łą­czenia wyrazów składanych.

Krótsze formy me, te, lhe, o, a, nos, vos, lhes, os, as kładzie się przed albo za czasownikiem; jeżeli stoją za czasownikiem, pisze się przed niemi łącznik (—); na prz.: Elle me deu, on mi dał; deu-me dał mi; eu te vejo, ja cię widzę; vejo-te widzę cię; [...].

Łącznik (-).

§ 204. Do-bro-dziej-stwo; biało-czerwony; słownik francusko-polski; zakład chirurgiczno-medyczny.

Łącznika używamy przy rozdzielaniu wyrazów, gdy przenosimy drugą ich część do następnego wiersza. Nadto kładziemy go niekiedy i w wyrazach złożonych.

Gdy dwa słowa tworzą jeden wyraz tak że nie ma między niemi żadnego łącznika (tak zw. hyphen), n p. girasol (słonecznik), girasóes (słoneczniki).

Znaki pisarskie

(Signaes graphicos — Pontuação) [...]

Nawias - - Traço de união [...].