Historical dictionary
of grammatical terms online

Quotations 95 items • Page 3 of 5  Kr 1897  Głosownia  

Clear

Przy wymawianiu zaś językowych, odróżniając trzy główne położenia języka, będziemy mieli: [...] b) średnio-językowe albo [spółgłoskami] podniebienne: j, które tworzy się, gdy powietrze przepływa między średnią częścią języka wzniesionego bokami ku podniebieniu; oraz spółgłoski: cz, , rz, sz, ż i ć, , ś, ź, ń.

Przy wymawianiu zaś językowych, odróżniając trzy główne położenia języka, będziemy mieli: [...] c) tylnio-językowe, zwane gardłowemi: k, g, ch, h.

Przy wymawianiu zaś językowych, odróżniając trzy główne położenia języka, będziemy mieli: a) [spółgłoski] przednio-językowe, zwane zębowemi: t, d, c, dz, s, z, ł, l, r, n.

Przy wymawianiu zaś językowych, odróżniając trzy główne położenia języka, będziemy mieli: a) przednio-językowe, zwane [spółgłoskami] zębowemi: t, d, c, dz, s, z, ł, l, r, n.

Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi: b, b', d, g, g', w, w', z, h, dz, , , ż, ź, r, rz, m, ł, l.

Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi: b, b', d, g, g', w, w', z, h, dz, , , ż, ź, r, rz, m, ł, l.

Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi [...] i ciche albo bezdźwięczne, zwane dawniej mocnemi: p, p', t, k, k', f, f', s, ch, c, cz, ć, sz, ś.

Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi [...] i ciche albo bezdźwięczne, zwane dawniej mocnemi: p, p', t, k, k', f, f', s, ch, c, cz, ć, sz, ś.

Stąd znowu wszystkie spółgłoski ze względu na samo ich brzmienie dzielimy na głośne albo dźwięczne, dawniej nazywane słabemi [...] i ciche albo bezdźwięczne, zwane dawniej mocnemi: p, p', t, k, k', f, f', s, ch, c, cz, ć, sz, ś.

Z tych spółgłoski m, m', n, ń nazywamy prócz tego nosowemi z powodu udziału jamy nosowej, przez którą przechodzi powietrze przy ich wymawianiu.

Podobnie spółgłoska cicha przed następującą głośną zmienia się na odpowiednią głośną; np. obok słowa prosić (z cichym ś) mamy rzeczownik prośba (wymawiany: proźba z głośnym ź.)

Taka zmiana spółgłoski poprzedzającej (cichej na głośną, lub głośnej na cichą) stosownie do natury spółgłoski następującej, nazywa się upodobnieniem dźwiękowym albo asymilacją fonetyczną.

Taka zmiana spółgłoski poprzedzającej (cichej na głośną, lub głośnej na cichą) stosownie do natury spółgłoski następującej, nazywa się upodobnieniem dźwiękowym albo asymilacją fonetyczną.

Taka zmiana spółgłoski poprzedzającej (cichej na głośną, lub głośnej na cichą) stosownie do natury spółgłoski następującej, nazywa się upodobnieniem dźwiękowym albo asymilacją fonetyczną.

W piśmie upodobnienia tego nie wyrażamy, i ze względów na pochodzenie wyrazu zatrzymujemy litery, oznaczające dźwięki pierwotne, niezmienione.

Spółgłoski dzielą się jeszcze na twarde i miękkie.

Gdy spółgłoska miękka stoi na końcu wyrazu lub przed spółgłoską, piszemy wtedy znak pojedyńczy, służący dla spółgłoski twardej, dodając nad nim kreskę (postać, ćma, zaćmić, łódź, kładźcie, wieś, jaśnieć, groźba, sień, pański it. p.).

Zgłoskę albo sylabę w języku polskim może tworzyć albo samogłoska pojedyńcza, albo też w połączeniu z jedną lub więcej spółgłoskami; np. a, to, czyn, pra-ca, pań-stwo i t. d.

Zgłoski, kończące się na samogłoskę, nazywamy otwartemi (ta pra-ca, gło-wę...), zakończone na spółgłoskę - zamkniętemi (tych, prac, głów...).

Zgłoski, kończące się na samogłoskę, nazywamy otwartemi (ta pra-ca, gło-wę...), zakończone na spółgłoskę - zamkniętemi (tych, prac, głów...).