terminów gramatycznych online
obiecadło
Język: polski
- Część I. O głoskach czyli literach w ogólności...: Mucz/1825
- O Grafice w ogóle, a w szczególności o Grafice starożytnych i jéj historycznym rozwoju, jako téż o podstawie, na któréj polegá porządek głosek w alfabecie fenickim, greckim i łacińskim: Malin/1869
- O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- O ortografii polskiej: Mal/1700
- Słownik: Kn/1621, Kn/1644 (I wyd. 1626)
- Wstępek do ortografii: Jan/1594
Zob. abecadło
Cytaty
I ták ze dwudziestu cztèrzech liter stánęło obiecádło Grèckié, á potym wedle niego i Łácińskiè, choć jedną literą mniéj.
Ták przedsię, że obiecádło tósz máją co i Łácinnicy, krom formowánia liter i pisánia, którè sobie nácia kożda jáko chce i umié wymyśla.
Obiécádło. Elementa puerorum Cic./ Prima literarum elementa Quint./ Primae literae: primas literas docere Vlpian./ Elementriae literae Iul. Capitolin. [...] Alphabetum vulgó/ Alpha & beta Iuvē. Hoc discunt omnes ante alpha &beta puellae. [...] Obiecádłá się uczący.
Ăbĕcĕdārium. Obiécádło.
Alpha & Bēta. Obiécádło.
Elementāriae literae. Obiécádło.
Literae primae. Obiecádło.
Anomalum ábo bezpráwne słowo jest to, ktore pospolitych ustaw wymawiánia inszych słow nie záchowuje, ále ma swoję lub w dokończeniu, lub w przyczynku, lub w umniejszeniu odmiánę, jáko Orzę, orałem, oráć, Porze lub porę, prołem lub poprołem, proć [...]. Słow tych nie może być pewna ustáwá, ále ich zwyczájem uczyć sie potrzebá, i we wszytkich Coniugatiách Włoskich znájdują się, ktore dla łáczności porządkiem obiecádlá podáję.
Litery tym porządkięm kłádę, jáko są w obiecádle.
Щ. szcza, złożona z Ш. i Ч. nie więcej prawa ma znajdować się w Obiecadle, jak Ѯ. wymawiająca się, Xy a ważąca X.
Literę Iô raczej by poczytać za podwójną, złożoną z Ȋ́ i O, niźli kłaść w rzędzie Obiecadła.
Niektórzy kusili się wyrzucić literę Ѣ. z Obiecadła Rossyjskiego; lecz to jak niepodobna, tak i własnościom Rossyjskiego języka przeciwna.
Zbiór figur czyli postaci do pisanie używanych zowie się Abecadłem od początkowych głosek, a, b, c, d; w niektórych dawnych pismach ma imie obiecadła.
Od czasów Tertulliana, który żył w 2 wieku po Narodzeniu Chrystusa, ludy europejskie oznaczają zbiór głosek następujących po sobie według pewnego porządku, opartego piérwotnie na podstawie fizyjologicznéj, wyrazem alfabetum, alfabeta, alfabet, od semickiéj názwy piérwszych dwu głosek alfa [...], beta [...]. My nazywamy alfabet od piérwszych trzech głosek łacińskich a , b , c, abecadłem, Zygmuntowscy pisarze obiecadłem, Czesi i Korutanie abecedą [...].