Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

Cytaty 140 poz. • Strona 1 z 7  F.D. Duchênebillot

Litery co wespoł z drugą literą brzmią álbo consonantes te są, B, c, d, f, g, j, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x, z.

Litery same przez się brzmiące álbo vocales te są a, e, i, o, u.

De la pronontiation des lettres & sylabes françoises. O pronuncyácyej albo wymowieniu liter i syllab francuskich.

Kiedy się tákowy ákcent nád ( â ) kłádzie to się tá literá powinná przedłużáć w mowie.

E kiedy się nájduje bez żádnego ákcentu ná końcu mowy, żadnego z siebie nie wydáje głosu; jest tylko przyczyną przedłużenia sylláby od końcá wtorej. v. g. dire, mowić.

Ch w kupie, brzmienie wydáje jáko sz polskie, oprocz że kiedy i nástępuje, bo wten czás jáko ś kreślowáte brzmi. v. g. Chat, kot [...]. chien, pies.

E w jednosyllábowych słowách [...] głuchy jednák głos wydáje, to jest, że nie trzebá go jásno wymowić, ále przecię trochę wymawiáć jáko to w tych słowách le, de, que, etc.

Literá G [...] przed literámi a, o, u swoję náturálną zátrzymuje pronuncjácją, jáko w łácińskim i polskim języku.

H [...] nie jest ták literą jáko áspirácyą, máło z siebie głosu wydáje i práwie cáłe nic, jednák lekkiem jest tchnieniem v. g. [...] l'habit, suknia.

H [...] nie jest ták literą jáko áspirácyą, máło z siebie głosu wydáje i práwie cáłe nic, jednák lekkiem jest tchnieniem v. g. [...] l'habit, suknia.

Kiedy u jest literą vocalis [...] jest najtrudniejsza literá cudzoziemcom [...], ále się [...] náuczy ten, ktory ma wolą náuczyć się; bo jeżeli wymowi tę literę ják w swoim języku własnym, to przewroci i odmieni wszystkę signifikácyą, i będzie słowo co inszego znáczyło w pronuncjácyej, á co inszego w pisaniu.

Kiedy u jest literą vocalis [...] jest najtrudniejsza literá cudzoziemcom [...], ále się [...] náuczy ten, ktory ma wolą náuczyć się; bo jeżeli wymowi tę literę ják w swoim języku własnym, to przewroci i odmieni wszystkę signifikácyą, i będzie słowo co inszego znáczyło w pronuncjácyej, á co inszego w pisaniu.

Des diftongues Françoises. O diftongách Fráncuskich.

Eu, Eux. Te dwá diftongi [...] jeden tylko głos wydáją komponowány z obu liter.

Imioná tákże własne Narodow, ktore máją tęż terminácyą, ois, ták brzmią jákoby tylko e było [...] v. g. Polonois, Polak.

Ápostrof [...] pisze się ták (’) v. g. [...] l’esprit.

Âme, Duszá, ma swoj ártikuł la. Esprit, rozum, duch, ma ártikuł le.

Akcent jest trojáki. Pierwszy ákcent kłádzie się ná é kiedy trzebá żeby głos wydawáło [...] v. g. été, láto [...]. Drugi ákcent kłádzie się ná à kiedy jest álbo znákiem dawájącego spadku, álbo prepozycyą lub przekładániem [...]. Trzeci ákcent kłádzie się ná káżdej literze przez się brzmiącej ná miejscu s wyrzuconego [...] v. g. nous donâmes, dáliśmy (dáliʃmy). vous fîtes, uczyniliście.

Litery są znáki álbo charáktery, ktore potrzebne są do formowánia syllab i słow.

Słowo jest jedná mowá, ktora się mowi w jednej álbo w wielu syllab, jáko to Roi, vérité.