terminów gramatycznych online
zaimek
Język: polski
Geneza: łac. pronomen
- II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
- O składni, czyli o należytém wyrazów ułożeniu: Ant/1788
- O wyrazach osobno wziętych: Ant/1788
- Słowniczek: Gaert/1927
Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek
Cytaty
Rodzaje męzki i żeński wyrażamy pospolicie przez te zaimki he on, she ona, a ich przymioty przez his jégo, her jéj, their ich, a rodzáj nijaki przez it to, przymioty zaś jego przez its tégo, their ich.
Zaimki są piąciu rodzajów, osobisté, skazującé, względné, dziérżawczé i bezokoliczné.
Wszystkim zaś tym [dzierżawczym] Zaimkóm dla większéj wydatności dodaje się częstokroć self, a to już wraz kładąc Zaimek po piérwszym przypadku, już nie. n.p. The King him self was at the head of is army. Sam Król był na czele swégo wojska. I have seen him my self, samem go widział.
II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale); 2) ★zaimek (pronomen); 3) ★czasownik (słowo, verbum); 4. ★przysłówek (adverbium); 5) ★wykrzyknik (interiectio).
★Zaimki (pronomina) - wyrazy zastępujące imiona i przysłówki.
W gramatyce tej [B.K. Malickiego] zasługują na uwagę liczne neologizmy, choć w postaci pożyczek: casus accusativus — akuzatyw, localis — pozytyw, modus infinitivus — infinityw. Jest jednakże i wielka osobliwość w ówczesnej terminologii nie odbiegającej w swym typie od najstarszej szesnastowiecznej, mianowicie neologizm rodzimy: pronomen — zaimek. Warte też podkreślenia są dalsze przydawki przymiotnikowe: pronomen possessivum — zaimek dzierżawny, stopień najwyższy.
Powiązane terminy
- zaimek anaforyczny
- zaimek bezokoliczny
- zaimek dzierżawczy
- zaimek dzierżawny
- zaimek dzierżący
- zaimek epanaleptyczny
- zaimek nieokreślny
- zaimek nieokreślony
- zaimek nieoznaczony
- zaimek niepewny
- zaimek niewłasny
- zaimek odnoszący
- zaimek odnośny
- zaimek odpowiadający
- zaimek odpowiednikowy
- zaimek odwrotny
- zaimek odzowny
- *zaimek osiadły
- zaimek osobisty
- zaimek osobowy
- zaimek pokazujący
- zaimek posiadły
- zaimek przedmiotowy
- zaimek przymiotny
- zaimek przypominający
- zaimek przysłowny
- zaimek pytający
- *zaimek relatyw
- zaimek rzeczowny
- zaimek skazujący
- zaimek skazujący (zaimek względny)
- zaimek ściągający się
- zaimek ukazujący
- zaimek wskazujący
- zaimek względny
- zaimek zwracający
- zaimek zwrotny
- zaimki na pamięć odnoszące
- zaimki niedeterminowane
- zaimki pierwiastkowe
- *zaimki posiadające