Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

część zdania
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: części zdania
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
EJP 1991, 50 Definicja współczesna

Części zdania – elementy wyodrębniane w zdaniu na podstawie funkcji syntaktycznych, jakie w nim pełnią. W językoznawstwie tradycyjnym wyróżniano następujące podstawowe cz. z.: podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawkę i okolicznik. W funkcji tej samej cz. z. mogą wystąpić różne pod względem kategorialnym elementy językowe (różne części mowy, pojedyncze wyrazy, grupy wyrazowe, a nawet zdania).

Cytaty

Kurh/1852, s. 2

Bywa ich bowiem mniéj, gdy którakolwiek część zdania jest domyślną, lub gdy dwa oddzielne wyrazy spajają się w jeden. Więcéj zaś bywa wtedy, gdy jeden wyraz nie jest dostateczny do wydania któréjkolwiek części zdania. [...] Trzy części zdania przedmiot, jego własność i łącznik zowią się po łacinie subjectum, attributum i copula; a zaś opowiednik nazywa się praedicatum. Nie należy przeto wyrazów attributum i praedicatum brać za jedno, licząc takie trzy części zdania subjectum, praedicatum i copula; bo praedicatum (opowiednik, objawnik, albo jako inni zowią orzeczenie, po rossyjsku сказуемое) jest częścią złożoną, zawierającą w sobie własność upatrywaną w przedmiocie (attributum, качество) i łącznik (copula, связка). Obacz Gram. Rossyjsk. Wostokowa, § 108 i 109.

Gr/1861, s. 12 Definicja

Podmiot czyli subjekt, przydatek czyli atrybut, orzecznik czyli predykat i przedmiot czyli objekt nazywamy częściami czyli członkami zdania dla tego, że one mają rzeczowe czyli rzeczywiste znaczenie w zdaniu.

Powiązane terminy