terminów gramatycznych online
numerus singularis
Język: łaciński
- Chapitre I. Des noms / Rozdział I. De nominibus: Fook/1768
- Chapitre II. Des verbes / Rozdział II. De verbo: Fook/1768
- De Etymologia: Mora/1592
- De Nomine: Men/1649
- De Verbo: DonCul/1560
- De nomine: Vol/1612
- De varia supellectile: Murm/1533
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Dodatek trzeci: Szum/1809
- Donatus De Nomine: DonCul/1560
- Etymologia: Woy/1690
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Mownia: Morz/1857
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863, Mał/1879
- Nomen: Don/1649, Cell/1725, Don/1795, Don/1595
- Nomina numeralia cardinalia: Murm/1533
- Numeralia in arius multiplicationem rerum: Murm/1533
- O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- Orthographia: Park/1440 (ok.)
- Ortografia: Jan/1594
- Pierwiastki i przedniki: SkorM/1828
- Pisownia: Morz/1857
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik: Kn/1621, Bart/1544 , Mon/1780
- Słowo (Verbum): SkorM/1828
- Terrae aquarum et locorum vocabula : Murm/1533
- Verborum Coniugatio: Cell/1725
- Verbum: Don/1649, Don/1595
- Zbiór nowych słów w tej gramatyce: Gddk/1816
Cytaty
Sic de n˛ in fine diccionis posito, ut ʃgon˛ id est finis, koon˛ id est equs. Et in fine illius diccionis koon˛ necesse erat addere duplex y ad denotandum i, quo facto non erit differencia inter koonÿ, nominativum singularem, et koonÿ, accusativum pluralem.
Pascua, nomen heterogeneum et heteroclitum, in singulari numero generis foe.de.i. in plurali. g.n.d.ij.
Rastrum. g.n.in singulari, in plurali numero, ge.m.d.ij. eyn rech. Grábie.
Mille substantivum singularis numeri. eyn tausent. Tysiąc.
Haec authore Prisc(i)ano ex omni numero derivantur, exceptis unus et duo, è quibus singularis et dualis deducuntur.
LICZBA [...] numerus singularis Co jednego znamionuje ut magister, jedna liczba RN (wykl. przednia).
Numerus. Liczbá. Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis, ut hi magistri.
Numeri verborum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut lego. Pluralis, ut legimus.
Numeri Nominum quot sunt? Duo. Singularis, qui unam rem significat, [hoc est vox unius signiicativa, ktory o jednej rzeczy tylko mowi, ut, hic Faber, kowal, Caesar] et de uno tantum loquitur.
I to słowo tè przez è z krèską, jest záwsze u mnie numerus pluralis, á ty singularis.
Liczby imion wiele są? Dwie. Ktore? Jedná, jáko ten mistrz. Wielka, jáko ci mistrzowie.
Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis ut hi magistri.
Pierwsza ktora jest? ktora w Skázującym obyczáju czásu niniejszego, liczby máłej, wtorej osoby, w słowie spráwującym i oddzielnym a przedłużone ma przed ostáteczną literą s.
Prima quae est? quae indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secunda persona, verbo activo et neutrali a productam habet ante novissimam literam s.
Praeter singularem et pluralem, etiam dualem numerum habent, qui tamen rarus est valde.
Pięcioro, Idem quod pięć, vel pięć ich. Sed de certis rebus dicitur, ut de carentibus singulari numero, Pięcioro chlebá, pięcioro słońce, zboże [...]. Idem de nondum adultis, pięcioro kurcząt, prosiąt [...]etc. item de pluralibus et collectivis ut pięcioro taczék, nożyczék do strzyżenia [...].
Praeter singularem et pluralem numerum, habent etiam Poloni dualem, qui tamen rarus est valde.
Numeri nominum quot sunt? Duo. Qui? Singularis, ut hic magister. Pluralis ut hi magistri.
Liczby imion wiele są? Dwie. Które? Jedná/ jáko ten mistrz. Wielka/ jáko ci mistrzowie.
Prima quae est? quae indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secundae personae, in verbo activo et neutrali a productam habet ante novissimam literam s. Pierwsza ktora jest? ktora wskázującym obyczáju czásu niniejszego/ liczby máłej/ wtorej osoby/ w słowie spráwującym i oddzielnym a przedłużone ma przed ostáteczną literą s.
Tákże máją [Włosi] duos numeros, to jest dwie liczbie Singularem, ktory jednę osobę lub rzecz wyraża / Pluralem zaś ktory wiele osob lub rzeczy określa i znáczy.
VERBUM AUXILIARE. SONO Jestem. INDICATIVUS PRAESENS. Singularis, Jo sono, Ja jestem [...]. Pluralis Noi siāmo My jesteśmy [...].
Sing: Hebbi Miałem dawno [...]. Plur: Huauemmo mieliśmy [...].
Omne adiectivum, sive sit Nominale, sive Pronominale (excepto ktoś quispiam & nikt nequis), sive Participiale, movetur apud nos in singulari numero (in plurali enim duo tantum genera habemus videlicet masc. & neut.) per tria genera et tres terminationes hoc modo: dobry, dobra, dobre, trzeci, trzecia, trzecie, który, która, które, śpiący, śpiąca, śpiące, pisany, pisana, pisane, & c.
Numeri Nominum sunt duo: Singularis & Pluralis. De Duali vide Praefat. ad Lect.
Káżda z nich, ma dwá Numeros: Singularem, ktory, o czym jednem; i Pluralem, ktory o wielu, tráctuje.
Káżde Tempus, Verbi Finiti, ma dwá Numeros, Singularem, i Pluralem, ma też in Indicativo i Coniunctivo trzy Personas.
Presque toutes les Nomes ont deux Nombres, le singulier, et le plurier: celui-ei dènote plusieurs choses p. e. Flores, les Fleurs; l'autre en signifie une seule, Rosa la Rose.
[...]
Prawie wszystkie Nomina mają dwie liczby, Singularem et Pluralem: Pierwsza znaczy rzecz jednę v. g. Rosa, Roża. Druga wielość rzeczy wyraża v. g. flores, kwiaty.
Il y a deux nombres, le Singulier, et le plurier.
[...]
Liczby (numeri) są dwie, singularis i pluralis.
Litera Г. wymawia się różnie [...] jak Х. w mianującym małej liczby (nominativus numeri singularis.) Богъ, i w Cudzoziemskich kończących się na угръ: Санкпетербургъ, Peterburg.
Podobne zatrudnienie w używaniu liter Е. i Ѣ. zachodzi [...] we wszystkich dawających spadkach małej liczby, w przekładalnych małej także liczby pierwszego skłonienia i drugiego (in omnibus dativis casibus numeri singularis primae, in casibus praepositionis etiam numeri singularis primae declinationis et secundae) procz kończących się na I.
Numerus, Liczba, à ta dwojaka. Numerus singularis, Liczba pojedyncza. Pluralis mnoga.
Numeri nominum sunt duo, liczby imion są dwie, singularis, jedna albo mała, ut hic Dominus, jako ten Pan, pluralis, wielka, ut hi Domini, jako ci Panowie.
Liczba pojedyncza, numerus singularis.
[Numerus] Singularis. [Liczba] Pojedyncza.
Praw: 356. विद् wid', wiedziéć, z jego przemianami, np.: Praes: sing: वेद wéda, [...]
Praw: 365. अस् as', (esse) być, ze swemi odmianami w czasowaniu, np: [...] Dualis 1. स्वस् swas'; [...]. Plur: 1. स्मस् smas'; [...]. Potent: 1. स्यां syam; [...] Dual: 1. स्याव syâwa; [...] Plural: 1. स्याम syâma; [...] Imperat: Sin: असानि asâni; [...]. Praeteritum: 1. आसम् âsen; [...].
294 Prawidło. Słowa odmieniają się trzema liczbami, to jest: pojedynczą (singularis), podwójną (Dualis), i mnogą (pluralis), [...].
Liczba w jednostce Boga, w dwójce człowieczéj piérwszego społeczeństwa, i w mnogości stworzenia stanęła w jego umyśle, jako piérwsze pojęcie, nim odsłonił pochodnią badawczego rozumu; przeto iloskaz jest zawsze progiem, który poprzedza szczegółowe poznanie jestestw i ich stosunków, tak w ich jednostkach, w dwójkach, jako i mnogości. Piérwszy iloskaz nazwiéjmy jednoskazem (Numerus singularis), drugi dwuskazem, (Numerus dualis), a trzeci wieloskazem, (Numerus pluralis).
Jednoskaz .... Liczba pojedyncza (numerus singularis).
Rozróżniamy w imionach i słowach liczbę, ile jest osób lub rzeczy, jedna czy więcéj; np. ojciec, ojcowie; jabłko, jabłka; mysz, myszy. Pierwotnie były w języku naszym trzy liczby: pojedyńcza (singularis numerus), podwójna (dualis), na oznaczenie dwóch tylko rzeczy, i liczba mnoga (pluralis).
§. 100. Oprócz rodzaju rozróżniamy w imionach i słowach LICZBĘ, ile jest osób lub rzeczy, jedna czy więcéj; np. ojciec, ojcowie; jabłko, jabłka; mysz, myszy. Pierwotnie były w języku naszym trzy liczby: POJEDYNCZA (singularis numerus), PODWÓJNA (dualis), na oznaczenie dwóch tylko rzeczy, i liczba MNOGA (pluralis).
Natomiast na wsch. od podanej linji niema konsekwentnych cech czeskich prócz ściągania prasł. -iie w i w rzeczownikowym typie kåzańi kåzańim i przymiotnikowym głup'i (nom. sg. neut. i nom. pl. f.-n), głup'igo, głup'imu.
Natomiast na wsch. od podanej linji niema konsekwentnych cech czeskich prócz ściągania prasł. -iie w i w rzeczownikowym typie kåzańi kåzańim i przymiotnikowym głup'i (nom. sg. neut. i nom. pl. f.-n), głup'igo, głup'imu.
W częściach północnych (Husów) jest nawet gen. sg na 'e [...], w południowych (koło Rymanowa) [...], jak w dialektach nowszych.
W częściach północnych (Husów) jest nawet gen. sg na 'e [...], w południowych (koło Rymanowa) [...], jak w dialektach nowszych.
Typ ten o niezmiennej spółgłosce obejmuje normalnie wszystkie czasowniki, ale bywają przypadki, w których naodwrót do 1. os. sing. przeszła spółgłoska dalszych osób [...].
Typ ten o niezmiennej spółgłosce obejmuje normalnie wszystkie czasowniki, ale bywają przypadki, w których naodwrót do 1. os. sing. przeszła spółgłoska dalszych osób [...].
[...] zresztą w obu klasach w niektórych przypadkach (instr. sing. i w niektórych liczby mnogiej) nastąpiło prasłowiańskie skrócenie [...].
Przedprzyciskową długą mogły mieć tylko w nom. gen. loc. sg. [...].
[...] zresztą w obu klasach w niektórych przypadkach (instr. sing. i w niektórych liczby mnogiej) nastąpiło prasłowiańskie skrócenie [...].
Przedprzyciskową długą mogły mieć tylko w nom. gen. loc. sg. [...].
★Liczba (numerus): a) ★pojedyncza (singularis), b) ★podwójna (dualis), c) ★mnoga (pluralis).
Singularis, p. liczba.