Cytaty 15 872 poz. • Strona 715 z 794

przedmiot dalszy, ZwO/1924, s. 73 Definicja

W zdaniu może się znajdować czasownik przechodni (verbo transitivo), oznaczający czynność przechodnią, która z osoby działającej przechodzi na jakąś inną osobę lub rzecz. W zdaniu, ta osoba lub rzecz odbierająca działanie nazywa się przedmiotem (objecto, complemento). Przedmiot może być bliższym (objecto directo) [...]. Przedmiot dalszy (objecto indirecto), zwykle jest rządzony przysłówkiem: dei um livro a Pedro (dałem książkę Piotrowi).

przedmiot, ZwO/1924, s. 73 Definicja

zgadzać (się), ZwO/1924, s. 74

Składnia zgody

(Syntaxe do concordancia)

I MIĘDZY PODMIOTEM A CZASOWNIKIEM

1) Czasownik zgadza się z podmiotem w liczbie i osobie: irei (eu) á cidade (pójdę do miasta, na miasto).

składnia zgody, ZwO/1924, s. 74 Definicja

Składnia zgody

(Syntaxe do concordancia)

I MIĘDZY PODMIOTEM A CZASOWNIKIEM

1) Czasownik zgadza się z podmiotem w liczbie i osobie: irei (eu) á cidade (pójdę do miasta, na miasto).

kłaść (się), ZwO/1924, s. 77

Następstwo wyrazów w zdaniu.

Z reguły kładzie się podmiot przed orzeczeniem, n p. Deus é bom e justo (Bóg jest dobrym i sprawiedliwym).

zdanie pytające, ZwO/1924, s. 77

Po orzeczeniu kładzie się podmiot:

a) w zdaniach pytających, n. p. estou eu na cidade? (jestem ja w mieście?); quem (kto) wyjątkowo kładzie się przed orzeczeniem: quem fez isso? (kto to zrobił?) [...].

życzenie, ZwO/1924, s. 77

Po orzeczeniu kładzie się podmiot: [...]

b) w zdaniach, które oznaczają nakaz lub życzenie, n. p. faze tu o bem (czyń dobrze); seja elle feliz (niech będzie szczęśliwy).

imię własne, ZwO/1924, s. 78

Przedimek (artigo) zawsze się kładzie przed rzeczownikiem; przedimka używa się przy imionach własnych, w znaczeniu familijnem: o José (Józef), o Antonio (Antoni), o Vieira; dalej, przy imionach własnych geograficznych: o Brasil (Brazylja), a Europa (Europa); wreszcie przy imionach dzieł n. p. os Lusiadas (Luzjady), a Iliiada (Iljada, itd).

zdanie przeczące, ZwO/1924, s. 79

Kładzie się je [zaimki] przed czasownikiem:

a) gdy zdanie jest przeczące: não me viu (nie widział mię), ninguem te persegue (nikt cię nie prześladuje).

początek zdania, ZwO/1924, s. 80

Zaimek gdy służy za przedmiot kładzie się po czasowniku:

a) na początkach zdań z wyjątkiem zależnych: parece-me que João vae morrer (zdaje mi się, że Józef umrze).

zdanie zależne, ZwO/1924, s. 80

Zaimek gdy służy za przedmiot kładzie się po czasowniku:

a) na początkach zdań z wyjątkiem [zdań] zależnych: parece-me que João vae morrer (zdaje mi się, że Józef umrze).

wyraz jednozgłoskowy, ZwO/1924, s. 81

Prawidła o rozdzielaniu wyrazów. [...]

2) Nigdy się nie rozrywa wyrazów jednozgłoskowych, n p. bem (dobrze) a nie b-em lub be-m.

etymologicznie, ZwO/1924, s. 81

Prawidła o rozdzielaniu wyrazów. [...]

3) Wyrazy złożone z dwóch słów, dzielimy w tem miejscu, gdzie się jeden wyraz kończy a drugi zaczyna (etymologicznie), n. p. consciencia (sumienie) con-sciencia [...].

przecinek, ZwO/1924, s. 82

Znaki pisarskie

(Signaes graphicos — Pontuação)

Przecinek , Virgula

kropka, ZwO/1924, s. 82

Znaki pisarskie

(Signaes graphicos — Pontuação)

Przecinek , Virgula

Kropka . Ponto final

cudzysłów, ZwO/1924, s. 82

Znaki pisarskie