Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przysłówek

Hasło w cytatach: przysłówki
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)
EJP 1991, 278 Definicja współczesna

Przysłówek jest częścią mowy skupiającą wyrazy, których prymarną funkcją jest funkcja określenia adwerbalnego.

Cytaty

O nágłosach (Praefixa). Posługę nágłosów odbywają w językach jafeckiéj rodziny pospolicie tak zwane przyjimki, s których jedne kładą się także osobno przed pewnemi skłonnikami i nazywają się rozłącznemi, a takiemi są: bez, do, ku, nad, na, o, pre, po, prez, pod, pred, pri, prećiv, s, z, u, v; złączne zas przyjimki, t. j. takie, które nigdy się osobno w naszym języku nie używają, tylko jako nágłosy, są następujące: pa, pra, pro, pre, vy, vz, sq, su; oprócz tego przysłówek ɳe i u privativum.

[…] Prisłóvƙi dlá tego tak nazvane, jiz są predevsistƙim tovarisaⴅi słova, a nástępɳe priⴅotɳikóv i navet jinnyɦ prisłóvkóv, któryɦ znazeɳe ceɳują i bliżéj okréślają.

[…] Poɳeváz pɍisłóvƙi co do svego rodovodu zostają v pokreɣeɳstɣe praɣe ze vsistƙeⴅi zęscaⴅi movy, pɍeto i spójɳiƙi za posredɳictvem pɍisłóvkóv ɣązą sę z ɳeⴅi […].

Z głosek i syllab powstają wyrazy. [...] Dzielimy je zatem na 9 różnych klas, czyli tak zwanych CZĘŚCI MOWY. [...]

  1. słowa czyli czasowniki (verba);
  2. przysłówki (adverbia).

Tak np. sprawiedliwie, prędko, zawsze, służą tylko pomocniczo do dobitniejszego oznaczenia słów, jak np. nagradzać, pędzić, leżeć; że więc wyrazy takie zwykle przy słowach się kładą, nazwane są PRZYSŁÓWKAMI.

PRZYSŁÓWKAMI (adverbia) nazywamy takie partykuły, które czynność lub też właściwość jaką dobitniéj określają, a to pod względem czasu, miejsca, sposobu, stopnia, itd. np. już teraz wiem - tam się to stało - jak to być może? - czy to być może? - bardzo szczęśliwy - ciągle pracuję, itd.

Część mowy, która właśnie nazywa właściwość czynności, stanu lub innej właściwości, która określa ich miejsce lub czas, nazywa się przysłówkiem.