Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik
Hierarchia Dzieła

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Cz. I. Powierzchność języka. Rozdział VI. O imieniu: Kop/1817
  • Cz. II. O wnętrzności języka polskiego. Rozdział IV. O składni czyli konstrukcji zawisłej od myśli: Kop/1817
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • O składni, czyli o należytém wyrazów ułożeniu: Ant/1788
  • O wyrazach osobno wziętych: Ant/1788
  • O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
  • Podziały istotników: Czep/1871–1872
  • Przypisy na klassę drugą: Kop/1780
  • Wstęp. O zdaniu w ogólności: Kras/1897
EJO 1999, 506 Definicja współczesna

Rzeczownik. Leksem o prymarnej funkcji subiektu - obiektu w zdaniu.

Cytaty

Kop/1780, t. II, s. 8 (7-8)

Przeciwnie zaś, poniewáż Imiona rzeczowné a przymiotné w wielu względach grammatycznych są od siebie różné, przeto na osobné dwa szeregi rzeczowników i przymiotników podzieloné być musiały.

Ant/1788, s. 34

W Rzeczownikach na trzy rzeczy mieć wzgląd potrzeba: to jest, na liczbę, przypadkowanie, i rodzajowanie.

Ant/1788, s. 60

Poetowie opuszczają to 'S jeśli rzeczownik, któremuby się dodać powinno było, kończy się S np. When Phebus rays had pierced the trem bling trees. Kiedy słoneczné promienie przeniknęły drżącé drzewa.

Kop/1817, s. 39 Definicja

Nazwiska rzeczy i ich przymiotów nazywają się Imionami. Imiona tedy zowią się jedné rzeczownémi, czyli rzeczownikami, drugie przymiotnémi, czyli przymiotnikami.

Kop/1817, s. 169

Wypełniám ją tedy powiększoną piérwszą składnią zgody, uważając ją nie tylko między rzeczownikiem a przymiotnikiem, między słowém a wyrazém osobistym, ale nawet między rodzajami imion.

Czep/1871–1872, s. 14 Definicja

Istotnik czyli rzeczownik jest nazwanie każdéj istoty, w zdaniu zwykle jest podmiotem, i odpowiada na pytanie: kto? co?

Czep/1871–1872, s. 17

Rzeczowniki czyli istotniki dzielą się jeszcze na własne czyli szczególne, pospolite czyli ogólne i podzielne.

Kras/1897, s. 7

Zamiast czasownika może jednak treść orzeczenia być wyrażona imieniem (tj. rzeczownikiem, przymiotnikiem, zaimkiem); lecz wtenczas wyraża formę orzeczenia dodany do imienia czasownik oderwany być (bywać) lub inne mu pokrewne czasowniki, nie posiadające własnej treści.

Kras/1897, s. 12 Definicja

Ponieważ podmiot oznacza rzecz lub osobę, o której w zdaniu mowa, przeto podmiotem może właściwie być tylko ta część mowy, która oznacza rzecz lub osobę, tj. rzeczownik.

Kor/1961, s. 42

Fakultatywności rodzimej terminologii gramatycznej położył tamę podręcznik polszczyzny O. Kopczyńskiego [...].

Nomen substantivum proprium — imię rzeczowne, rzeczownik własny, appellativum — pospolity, singulare — szczególny (t. 2, s. 31), collectivum — zbiorowy, concretum — zmysłowy, abstractum — umysłowy, adiectivum — przymiotne, przymiotnik, numerale — rachunkowe, liczbowe, liczbowne (t. 2, przyp., s. 68) [...].

Powiązane terminy