terminów gramatycznych online
spółgłoska głoska
Język: polski
Spółgłoski. Głoski, przy których wymawianiu występuje w obrębie jamy ustno-gardłowej przeszkoda (silne zwarcie lub silne zbliżenie narządów mowy), wskutek czego nie jest możliwy przepływ powietrza przez kanał głosowy bez zakłóceń.
Cytaty
Spółgłoski, czyli konsony: b c d f g h k l ł m n p r s t w x z.
Spółgłoski czyli konsony: b c d f g h k l ł m n p r s t w x z.
Tak się przypádkują wszystkié mającé przed us spółgłoskę jaką, np. Duvus, Jacobus [...]
Konsony czyli spółgłoski, 2.
Współczesny język polski warstw wykształconych ma następujące spółgłoski: p, p', b, b', m, m', f, f', w, w', t, d, n, s, z, c, dz, sz, ż, ł, l, r, cz, dż, ś, ż, ć, dź, ń, k, k', g, g', ch, ch'.
Ze względu na czynności wiązadeł głosowych dzielimy spółgłoski na dźwięczne i bezdźwięczne; ze względu na stopień zamknięcia - na zwarte, szczelinowe, zwarto-szczelinowe i półotwarte; wreszcie ze względu na miejsce, w którem się tworzą w jamie ustnej - na wargowe, wargowo-zębowe, przedniojęzykowe (zębowe i dziąsłowe), średniojęzykowe i tylnojęzykowe.
Spółgłoski [...] nigdy same przez się zgłoski nie tworzą, nie mogą w niej być wymawiane samodzielnie, są więc głoskami niezgłoskotwórczemi.
Zwłaszcza przy samogłoskach trudno rozróżniać oba rodzaje zmian. Ale ostatecznie są zjawiska, wyglądające na ogólniezależne, na rezultat ogólnych tendencyj fonetycznych, jak np. przejście dawnych długich, a zarazem jakościowo różnych od krótkich, pełnogłosek w krótkie t. z. pochylone, albo rozwój spalatalizowanych przedniojęzykowych spółgłosek w afrykaty itp.; zwłaszcza zaś w obrębie spółgłosek.
Podobnie w grupach spółgł. + m, n + spółgł..
W kadzielnica <= kadzidlnica (podobnie w czes.) itp. obok poradlne poralne i obok radelne itp. mamy odrębną grupę spółgł. + r, l, m, n + spółgł. z wtórnem przejściem t. zw. pobocznej zgłoski w pełną, por. §§ 31 uw. 39, 61 od końca, 64 od końca.
Powiązane terminy
- głoska niezgłoskotwórcza
- głoska szczelinowa
- głoska zwarta
- głoski zamknięte
- konsona
- konsonant
- consonans
- afrykata
- d spalatalizowane
- f obce
- funkcjonalny podział spółgłosek
- geminata
- grupa spółgłoskowa
- h czeskie
- h obce
- jь mocne
- jь słabe
- klasyfikacja fonetyczna spółgłosek
- l epentetyczne
- obojętne l
- r dźwięczne
- š obce
- spirant
- spółgłoska bezdźwięczna
- spółgłoska czysta
- spółgłoska długa
- spółgłoska dłużej wytrzymana
- spółgłoska dwuwargowa
- spółgłoska dziąsłowa
- spółgłoska dźwięczna
- spółgłoska funkcjonalnie twarda
- spółgłoska funkcjonalnie zmiękczona
- spółgłoska gardłowa
- spółgłoska głucha
- spółgłoska językowa
- *spółgłoska labialna
- spółgłoska miękka
- spółgłoska miękka historycznie
- spółgłoska mocna
- spółgłoska niepalatalna
- spółgłoska nosowa
- spółgłoska ostatnia grupy
- spółgłoska otaczająca
- spółgłoska palatalna
- spółgłoska poprzednia
- spółgłoska poprzedzająca
- spółgłoska powstała przez palatalizację
- spółgłoska półotwarta
- spółgłoska półotwarta nosowa
- spółgłoska prosta
- spółgłoska przedniojęzykowa
- spółgłoska przedniojęzykowa niepalatalna
- spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa
- spółgłoska przedniojęzykowo-zębowa
- spółgłoska słaba
- spółgłoska sonantyczna
- spółgłoska sonorna
- spółgłoska spalatalizowana
- spółgłoska szczelinowa
- spółgłoska średniojęzykowa
- spółgłoska średniojęzykowa-podniebienna
- spółgłoska środkowa
- spółgłoska twarda
- spółgłoska tylna
- spółgłoska tylnojęzykowa
- spółgłoska tylnojęzykowo-miękkopodniebienna
- spółgłoska uśredniojęzykowiona
- spółgłoska wargowa
- spółgłoska wargowo-zębowa
- spółgłoska wprowadzona drugorzędnie
- spółgłoska wygłosowa
- spółgłoska wygłosowa dźwięczna
- spółgłoska wygłosowa głucha
- spółgłoska zębowa
- spółgłoska zębowa twarda
- spółgłoska zmiękczona
- spółgłoska zwarta
- spółgłoska zwartoszczelinowa
- t spalatalizowane
- zbieg (spółgłosek)