terminów gramatycznych online
rzeczownik
Język: polski
- Główne przepisy: Łoś/1918
- Nauka o znaczeniu wyrazów (semantyka): Szob/1923
- O głoskach: Mroz/1822
- O składni, czyli o należytém wyrazów ułożeniu: Ant/1788
- O wyrazach osobno wziętych: Ant/1788
- O zdaniu pierwotném czyli gołém: Gr/1861
- Pisownia spółgłosek: Uchw.AU/1891
- Podziały istotników: Czep/1871–1872
- Przypadkowanie rzeczownikow: Mroz/1822
- Przypisy na klassę drugą: Kop/1780
- Rozdzielanie wyrazów: Uchw.AU/1891
- Słownik: Mon/1780
- Słownik, część III. czyli volumen V. (R-T): L/1807–1814
- Słownik, tom I. część II. (G-L): L/1807–1814
Rzeczownik. Leksem o prymarnej funkcji subiektu - obiektu w zdaniu.
Cytaty
Przeciwnie zaś, poniewáż Imiona rzeczowné a przymiotné w wielu względach grammatycznych są od siebie różné, przeto na osobné dwa szeregi rzeczowników i przymiotników podzieloné być musiały.
Imiona są wielorakie. Nomen substantivum: Imie istotne, krocej: Istotnik, albo Rzeczownik.
W Rzeczownikach na trzy rzeczy mieć wzgląd potrzeba: to jest, na liczbę, przypadkowanie, i rodzajowanie.
Poetowie opuszczają to 'S jeśli rzeczownik, któremuby się dodać powinno było, kończy się S np. When Phebus rays had pierced the trem bling trees. Kiedy słoneczné promienie przeniknęły drżącé drzewa.
IMIĘ, -ienia, n., [...]. §., Gramatycznie wzięte, imię znaczy pierwszą i najprzedniejszą część mowy, nomen. Kpcz. Gr. 1, p. 58 [...]. Imię istotne, Subst. Tr. rzeczownik. Kpcz. Imię dodane Adiect. Tr. przymiotnik Kpcz.
RZECZOWNIK, -a, m., nomen substantivum Kpcz. Gr., istotimię Tr. [...].
Siodmy przypadek Rzeczowników zakończonych na twardą spółgłoskę formuje się przez zmiękczenie społgłoski i przybranie samogłoski e.
Prawidło jest ogólne, że Rzeczownik zakończony na miękką spółgłoskę przybiera w 2m przypadku liczby mnogiej zakończenie i.
Od Rzeczownika Kraków formuje się Przymiotnik przez dodanie zakończenia ski, Krakow-ski.
Rzeczownik jest wyraz którym nazywamy osobę lub rzecz jakową. Józef, Warszawa, kapelusz i t. p.
A zatém: 1) Co czyni ojciec? Odpowiadamy: Czyta. 2) Co się czyni z książką? Czyta się lub jest czytaną. 3) Czém jest ojciec? Żołnierzem. 4) Jakim jest ojciec? Dobrym. — Stąd wyrazy: czyta, czyta się lub jest czytaną, żołnierzem, dobry, są orzecznikami. W pierwszym razie jest orzecznikiem słowo czynne, w drugim razie słowo bierne, w trzecim rzeczownik, w czwartym przymiotnik.
Istotnik czyli rzeczownik jest nazwanie każdéj istoty, w zdaniu zwykle jest podmiotem, i odpowiada na pytanie: kto? co?
Rzeczowniki czyli istotniki dzielą się jeszcze na własne czyli szczególne, pospolite czyli ogólne i podzielne.
Rzeczowniki, utworzone za pomocą sufiksu -stwo od tematów przymiotnikowych na -owo, które w wymawianiu już zatraciły, pisać należy bez w: n. p. ojcostwo, królestwo Józefostwo, i t. p .; utworzone zaś od innych tematów, które także mają w, pisać przez -wstwo, n. p. szewstwo, (szewc); prawodawstwo (prawodawca); myśliwstwo (myśliwy) i t. p.
[Antoni Małecki] Ponieważ więc na linii zapisanej pozostawiona być powinna przynajmniej jedna cała zgłoska, dlatego przyjęto też za zasadę, nie zostawiać na końcu zapisanego wiersza i przyimków w, z, np. w- Krakowie, z- Poznania, gdyż to nie są zgłoski; ale się pisze: w Krakowie, z Poznania i. t. d. Chyba że wypadnie powiedzieć we, ze, wtedy można dzielić przyimek od rzeczownika, np. we- Lwowie, ze- Lwowa.
W 2 przypadku liczby mnogiej rzeczowników, kończących się na -ja po spółgłosce, piszemy końcówkę -yj,-ij, np. asocjacyj [...] dla odróżnienia od 2 przypadku liczby pojedynczej: parafji [...]. Takież y, i przed j, jak w końcówce 2 przyp. l. mn.
Rzeczowniki nazywają przedmioty, a wśród przedmiotów rozróżniamy przedmioty zmysłowe świata zewnętrznego i przedmioty oderwane, czyli właściwości, czynności lub stany, odtwarzane niezależnie od przedmiotów, w których są wyróżniane. Zależnie od tych dwóch odmian przedmiotów dzielimy rzeczowniki na zmysłowe i oderwane.
Powiązane terminy
- część mowy
- część mowy odmienna
- imię (nazwa, część mowy)
- imię (rzeczownik, przymiotnik, liczebnik)
- wyraz odmienny
- wyraz samodzielny
- imię cudzoziemskie
- imię nieżywotne
- imię osoby
- imię pierwiastkowe
- imię pospolite
- imię własne
- imię zbiorowe
- imię żywotne
- rzeczownik cudzoziemski
- rzeczownik jednostkowy
- rzeczownik ludzki
- rzeczownik materialny
- rzeczownik męski
- rzeczownik męski osobowy
- rzeczownik nieosobowy
- rzeczownik nieżywotny
- rzeczownik nijaki
- rzeczownik oderwany
- rzeczownik określony
- rzeczownik osobowy
- rzeczownik pieszczotliwy
- rzeczownik pochodny
- rzeczownik pospolity
- rzeczownik powiększający
- rzeczownik przyswojony
- rzeczownik rodzimy
- rzeczownik słowny
- rzeczownik swojski
- rzeczownik własny
- rzeczownik zbiorowy
- rzeczownik zdrobniały
- rzeczownik zgrubiały
- rzeczownik zmysłowy
- rzeczownik zwierzęcy
- rzeczownik żeński
- rzeczownik żywotny
- rzeczownik żywotny zwierzęcy
- zawisły (rzeczownik)