terminów gramatycznych online
rzeczownik
Język: polski
- Cz. II. O słowach osobno wziętych: Gddk/1816
- Część druga. Odmiana imion: Lor/1907
- Etymologia (Słoworód): Kr/1917
- Forma negativă: Gos/1939
- Kilka słów o etymologii właściwej jako sprawozdanie o niniejszej pracy złożone: Trz/1865
- O głoskach: Mroz/1822
- O samogłoskach. O końcowej samogłosce rzeczowników rodzaju nijakiego (J. Mroziński): Rozp/1830
- O składni, czyli o należytém wyrazów ułożeniu: Ant/1788
- O spółgłoskach. Wyszczególnienie przypadków [...], szczególniej czy "s" czy "z" (J. Mroziński): Rozp/1830
- O wyrazach osobno wziętych: Ant/1788
- O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
- O źródłosłowach w ogólności: Trz/1865
- Przypadkowanie rzeczownikow: Mroz/1822
- Przypisy na klassę drugą: Kop/1780
- Składnia: Kurh/1852
- Spis rzeczy i wyrazów: Rozp/1830
- Słownik: Mon/1780
- Wiadomości wstępne: Kr/1917
- Wstęp: Lor/1907
- Wstęp. O zdaniu w ogólności: Kras/1897
- Zbiór nowych słów w tej gramatyce: Gddk/1816
- Źródłosłowy rzeczowne i przymiotne: Trz/1865
Rzeczownik. Leksem o prymarnej funkcji subiektu - obiektu w zdaniu.
Cytaty
Przeciwnie zaś, poniewáż Imiona rzeczowné a przymiotné w wielu względach grammatycznych są od siebie różné, przeto na osobné dwa szeregi rzeczowników i przymiotników podzieloné być musiały.
Imiona są wielorakie. Nomen substantivum: Imie istotne, krocej: Istotnik, albo Rzeczownik.
W Rzeczownikach na trzy rzeczy mieć wzgląd potrzeba: to jest, na liczbę, przypadkowanie, i rodzajowanie.
Poetowie opuszczają to 'S jeśli rzeczownik, któremuby się dodać powinno było, kończy się S np. When Phebus rays had pierced the trem bling trees. Kiedy słoneczné promienie przeniknęły drżącé drzewa.
Tak w Rzeczownikach jako też w Przymiotnikach, formując Rodzaj żeński od Męzkiego dodać trzeba e nieznamionowane n. p. [...] Marchand Kupiec, Marchande; grand wielki, grande.
Substantivum. Rzeczownik.
Siodmy przypadek Rzeczowników zakończonych na twardą spółgłoskę formuje się przez zmiękczenie społgłoski i przybranie samogłoski e.
Prawidło jest ogólne, że Rzeczownik zakończony na miękką spółgłoskę przybiera w 2m przypadku liczby mnogiej zakończenie i.
Od Rzeczownika Kraków formuje się Przymiotnik przez dodanie zakończenia ski, Krakow-ski.
Rzeczownik jest wyraz którym nazywamy osobę lub rzecz jakową. Józef, Warszawa, kapelusz i t. p.
[...] słowo źrebię nie różniłoby się w dalszych przypadkach od rzeczownika źrebienie [...]
Jedném z tych zakończeń jest ski, którém przekształcamy rzeczownik na przymiotnik, wyrażający wzgląd należności (pan pański, Kraków krakowski).
RZECZOWNIKI; ich zakończenie, 147. Rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na ę 550; 107.
Przedmiot zdania wyraża się rzeczownikiem [...] zamiast rzeczowników używają się zaimki, przymiotniki, słowa, przysłówki, a nawet wyrażenia kilka wyrazów obejmujące.
[Zygmunt Sawczyński] Że wywód n. p. wyrazu sumienie, od s-umienia, jak to niedawno jeszcze uczynił SZCZĘSNY MORAWSKI w Iszym tomie Sądecczyzny, jest mylny, przyzna każdy, kto wie, że wyraz ten niedawno jeszcze brzmiał i w drukach wyglądał jako sumnienie; złożony więc jest z dawniejszego przyimka su (inna forma dawniejsza jeszcze jest są n. p. w wyrazach sąsiad, sąsiek — późniejsza s, dzisiejsza z, ze) i rzeczownika mnienie utworzonego bezpośrednio z formy imiesłowu biernego czasu przeszłego, jako źródłosłowu, zapomocą końcówki ie; zatém = su - mnian - ie ; a według prawideł głosowni polskiej: sumnienie.
I to wiedzieć trzeba, że piérwotne znaczenie przyrostków z czasem tu i owdzie aż do niepoznania się zmieniło: żo-na- źródłosłów rzeczownika tej samej postaci powstały z pierw. żon i przyrostka -a [...].
1.Rzeczowniki tworzą się od imion, przyczém końcowa samogłoska źródłosłowu imiennego w postaci o jako spójka występuje; kłop-o-t źródł. kłop-.
Zamiast czasownika może jednak treść orzeczenia być wyrażona imieniem (tj. rzeczownikiem, przymiotnikiem, zaimkiem); lecz wtenczas wyraża formę orzeczenia dodany do imienia czasownik oderwany być (bywać) lub inne mu pokrewne czasowniki, nie posiadające własnej treści.
Ponieważ podmiot oznacza rzecz lub osobę, o której w zdaniu mowa, przeto podmiotem może właściwie być tylko ta część mowy, która oznacza rzecz lub osobę, tj. rzeczownik.
Wszystkie wyrazy, które oznaczają osoby, zwierzęta albo rzeczy, nazywamy rzeczownikami.
Rzeczowniki (substantivos) są wyrazy, które oznaczają osoby, zwierzęta lub rzeczy; na prz.: rei (król), ave (ptak), pedra (kamień), belleza (piękność).
Otóż według znaczenia, t. j. ze względu na to, co oznaczają oddzielne wyrazy, rozróżniamy w języku polskim dziewięć grup wyrazów czyli części mowy: rzeczowniki, przymiotniki, zaimki, liczebniki, słowa czyli czasowniki, przysłówki, przyimki, spójniki i wykrzykniki.
§ 17. Rzeczownikami nazywamy takie wyrazy, które oznaczają osoby, zwierzęta, rośliny, rzeczy lub pojęcia, np. Bóg, król, ojciec, sędzia [...].
Rzeczownik czoło pierwotnie brzmiał czeło, a miejscownik — czele; forma ta zachowała się w wyrażeniach: na czele wojsk, naczelny, naczelnik [...].
RZECZOWNIK—SUBSTANTIVUL
In limba polonă substantivele sunt de trei genuri: masculin, femenin și neutru. Ele au numărul singular și plural și se declină în 7 cazuri.
Powiązane terminy
- imię cudzoziemskie
- imię nieżywotne
- imię pierwiastkowe
- imię pospolite
- imię własne
- imię zbiorowe
- imię żywotne
- nazwa istoty młodej
- rzeczownik cudzoziemski
- rzeczownik jednostkowy
- rzeczownik liczebny
- rzeczownik ludzki
- rzeczownik męski
- rzeczownik męski osobowy
- rzeczownik męski zwierzęcy
- rzeczownik męski żywotny
- rzeczownik nieosobowy
- rzeczownik nieosobowy męski
- rzeczownik nieruchomy
- rzeczownik nieżywotny
- rzeczownik nijaki
- rzeczownik o formie przymiotnikowej
- rzeczownik obcy
- rzeczownik oderwany
- rzeczownik odsłowny
- rzeczownik ogólny
- rzeczownik określany
- rzeczownik osobowy
- rzeczownik pochodny
- rzeczownik pospolity
- rzeczownik przeczący
- rzeczownik przyswojony
- rzeczownik rodowy
- rzeczownik rzeczowy
- rzeczownik słowny
- rzeczownik słowny oderwany
- rzeczownik swojski
- rzeczownik szczególny
- rzeczownik umysłowy
- rzeczownik umysłowy żeński
- rzeczownik własny
- rzeczownik zbiorowy
- rzeczownik zdrobniały
- rzeczownik zgrubiały
- rzeczownik złożony
- rzeczownik zmysłowy
- rzeczownik zwierzęcy
- rzeczownik żeński
- rzeczownik żywotny
- rzeczownik żywotny ruchomy
- wyrażenie nieosobowe rzeczowne
- dzierżenie bierne
- imię (nazwa)
- imię męskie istot działających
- imię pokrewieństwa
- liczbowanie
- liczebnik
- liczebnik przysłówkowy
- miękczenie foremne
- odmiana mieszana
- pochodzenie rzeczowne
- postać skrócona (postać skrócona zaimków osobowych)
- przedmiot (podmiot)
- przyimkowe określenie rzeczownika
- przypadkowanie
- rodzaj (gramatyczny)
- rodzajowanie
- spółgłoska zjotowana
- symbolizacja
- wtrącanie nieorganiczne
- wykrzyknik imienny
- zakończenie
- znaczenie odnośne
- znaczenie zbiorowe
- znaczenie zdrobniałe
- źródłosłów imienny